'Şiir Olmasaydı Şiiri İcat Edecek Adam' İlhan Berk

Tarih: 28.08.2016 - 23:11

Kategori: Sağlık, Yaşam

Şairlerin tanımı ile 'Şiir Olmasaydı Şiiri İcat Edecek Adam' İlhan Berk'i ölümünün 8. yılında özlemle anıyoruz...

İlhan Berk, 1918’de Manisa’da doğdu. İlk ve orta okulu doğduğu kentte tamamladı. Balıkesir Necatibey İlköğretmen Okulu’nu ve Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nü bitirdi. Zonguldak, Samsun ve Kırşehir’deki liselerde Fransızca öğretmenliği yaptı. Ankara’da Ziraat Bankası Yayın Bürosu’nda çevirmen olarak çalıştı. 1969’da emekliye ayrıldı.

Kendini şiir ve yazılarına verdi. Manisa Halkevi Dergisi’nde yayınlanan ilk şiirleriyle bu şiirlerden oluşan “Güneşi Yakanların Selamı”nda (1935) görülen Nâzım Hikmet etkisi sonraki şiirlerinde kayboldu. “İstanbul”, “Günaydın Yeryüzü”, “Türkiye Şarkısı” kitaplarındaki şiirlerinde geleceğe dönük toplumsal özlemleri dile getirdi. 1950’lerin ortalarında beliren genç şairleri etkiledi, onların bazı özelliklerinde de etkilendi. İkinci Yeni akımına katıldı. “Köroğlu”, “Galile Denizi”, “Çivi Yazısı”, “Mısırkalyoniğne” kitaplarında bu dönemin şiirleri yer alır. Bu dönemde şiirde anlam yaratmak için anlamsızlıklara yöneldi. Yalnızca anlamsızlığı savunduğu gerekçesiyle eleştirildi. Ardından şiirde konuyu tümüyle yok etme deneyine girişti. “Aşıkane”de nesneleri aşırı biçimde vurguladı. Ama bu vurgu giderek kendi benliğine yöneldi. “Şenlikname”de şiiri iyice düzyazıya yöneldi. Doğu şiirinin klasik kalıplarını denedi, beyit ve türkü biçimlerinden yararlandı. Araştırmacı kişiliği, özgün duyarlılıkları ve buluşlarıyla 20. Yüzyıl Türk şiirinin en önemli isimleri arasında.

Şair 28 Ağustos 2008 tarihinde Bodrum'da 90 yaşında vefat etmiş, cenazesi Bodrum'da defnedildi.

Ayrılığın Yüreği

sessiz sedasız yaşayan bir ayrık otuydu orta anadolu’da
kıtlıktan önce.
en küçük bir şeyden coşardı
mesela bir kuş uçmasın kızılırmak ‘a doğru
köklerine su yürümüş gibi sevinirdi.
bir bulut geçsin üstünden
ayrılıktan çıkardı.
dünyayı, derdi, dünyayı
hiçbir şeylere değişmem.

şimdi yaşamak istemiyor.

Üç Kez Seni Seviyorum Diye Uyandım

üç kez seni seviyorum diye uyandım
tuttum sonra çiçeklerin suyunu değiştirdim
bir bulut başını almış gidiyordu görüyordum.
sabahın bir yerinden düşmüş gibiydi yüzün.
sokağı balkonları yarım kalmış bir şiiri teptim
sıkıldım yemekler yaptım kendime otlar kuruttum
taflanım! diyordu bir ses duyuyordum.
cumhuriyetin ilk günleri gibiydi yüzün.
kalktım sonra bir aşağı bir yukarı dolaştım
şiirler okudum şiirlerdeki yaşa geldim
karanfil sakız kokan soluğun üstümde duydum.
eskitiyorum, eskitiyorum kalıyor ne kadar güzel olduğun.

Aşk

sen varken kötü diye bir şey bilmiyorduk
mutsuzluklar, bu karalar yaşamada yoktu
sensiz karanlığın çizgisine koymuşlar umudu
sensiz esenliğimizin üstünü çizmişler
nicedir bir pencereden deniz güzel değil
nicedir ışımayan insanlığımız sensizliğimizden.

sen gel bizi yeni vakitlere çıkar."

Ne Sevdalar Gördüm Ne Ayrılıklar

ne zaman seni dü$ünsem
bir ceylan su içmeye iner
çayirlari büyürken görürüm

her ak$am seninle
ye$il bir zeytin tanesi
bir parça mavi deniz
alir beni

seni dü$ündükçe
gül dikiyorum elimin degdigi yere
atlara su veriyorum
daha bir seviyorum daglari

Acının Adı

yavaş sessiz senin buyruğunda toplanır altın yavaş sessiz
yavaş sessiz senin buyruğunda dağılır buğday yavaş sessiz
yavaş sessiz senin buyruğunda bölünür halkın ekmeği

seninle hızla kararır bozulur ipek seninle hızla
hızla düğümlenir bulanır su seninle
körlenir seninle hızla emeğin tarihi

ve seninle yavaş yavaş çıkar bakıra kuvarsa tunca yavaş yavaş
acının uzun uzun yazılan adı.

ESERLERİ:

ŞİİR:

Güneşi Yakanların Selamı (1935)
İstanbul (1947)
Günaydın Yeryüzü (1952)
Türkiye Şarkısı (1953)
Köroğlu (1955)
Galile Denizi (1958)
Çivi Yazısı (1960)
Otağ (1961)
Mısırkalyoniğne (1962)
Âşıkane (1968)
Taşbaskısı (1975)
Şenlikname (1976)
Atlas (1976)
Kül (1978)
İstanbul Kitabı (1980)
Kitaplar Kitabı (1981)
Deniz Eskisi-Şiirin Gizli Tarihi (1982)
Delta ve Çocuk (1984)
Galata (1985)
Güzel Irmak (1988)
Pera (1990)
Dün Dağlarda Dolaştım Evde Yoktum (1993)
Avluya Düşen Gölge (1996)
Şeyler Kitabı Ev (1997)
Çok Yaşasın Sayılar (1998)

DÜZYAZI:

Şifalı Otlar Kitabı (1982)
Bir Uzun Adam (1982)
El Yazılarına Vuruyor Güneş (1983)
İnferno (1994)
Kanatlı At (1994)
Logos (1996)
Poetika (1997)

ÖDÜLLERİ :

1979 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Kül ile
1980 Behçet Necatigil Şiir Ödülü İstanbul Kitabı ile 1983 Yeditepe Şiir Armağanı Deniz Eskisi ile 1988 Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü Güzel Irmak’la (Ferid Edgü ile paylaştı)

Vişne Haber Ajansı