Almanya Treni 50 yıl sonra yeniden yolda

Tarih: 12.02.2012 - 22:49

Kategori: Gündem

Bir iş ve yeni bir hayat için 1961 yılından itibaren Almanya'ya göç eden Türk işçilerin umut yolculuğu, TRT Türk'ün organizasyonuyla 50 yıl sonra yeniden canlandı.

Sirkeci Garı'ndan ''Almanya treni'' ile nostaljik yolculuğa çıkan gurbetçiler, bu kez sevinç gözyaşlarıyla Almanya'ya gitti.

TRT Türk'ün, Türkiye-Federal Almanya İşgücü Anlaşması'nın 50. yılı dolayısıyla hayata geçirdiği ''Almanya Treni'' projesi kapsamında Sirkeci Garı'nda uğurlama töreni düzenlendi.

''Orada yabancı, burada Alamancı'' diye adlandırılan gurbetçiler, 50 yıllık Almanya serüvenlerini AA muhabirine değerlendirdi.

76 yaşındaki İbrahim Yorgun, 1961 yılında Almanya'ya giden ilk ekipte yer aldığını ifade ederek, ''Biz Almanya'da yetimdik. Bizimle ilgili bir bakanlık bile yoktu. 50 yıl sonra bizi hatırladıkları için çok teşekkür ediyorum'' dedi.

Kendisinden önce giden ağabeyi aracılığıyla Almanya serüveninin başladığını anlatan Yorgun, bu ülkede bir firmada işe girdiğini ve kendisine yeni bir hayat kurduğunu söyledi.

Konuşurken gözyaşlarını tutamayan Yorgun, hala Almanya'nın Frankfurt kentinde ailesiyle birlikte yaşamaya devam ettiğini dile getirerek, ''Daha önce 3 kez, kara trene binme fırsatı buldum. Sonraki yolculuklarımı hep uçakla yaptım. Ama bugün yapacağım yolculuk farklı bir anlam taşıyor. Eski günleri hatırlama fırsatı bulacağım. Bu nedenle çok duygulanıyorum, gözyaşlarımı tutamıyorum'' diye konuştu.

1969 yılında Almanya'ya giden ilk işçilerden Dursun Selvi, bu yolculukla adeta geçmişe gittiğini belirterek, duygularını, ''Trende 1500 kişiydik. Münih'te indik. Ben oradan başka bir trene binerek, Almanya'nın farklı bir kentine gittim. Mesleğim marangozluktu. Aynı heyecanı bugün yine hissediyorum. O gün ilk kez trene binmiştim. Daha sonra Türkiye'ye hep otomobille gidip geldik. Yıllar sonra tekrar trene binmenin heyecanı içindeyim. O zaman kara trenle gitmiştim, şimdi her şey daha modern oldu'' sözleriyle ifade etti.

-''Gençtik, şimdi yaşlandık''-

Almanya'ya 1964'te giden Salih Top ise bu yolculukla, eski anılarının canlanacağını dile getirerek, ''İlk yolculuğa çıktığımızda tabii ki gençtik, şimdi yaşlandık. O zaman daha farklıydı. Şimdi ise daha farklı. Almanya'ya ilk gittiğimde alışamadım, çok zorluklar çektim. Hayat, orada şimdiki gibi değildi. Ama zamanla alıştık. 5 yıllığına gitmiştim, 38 sene bir firmada çalıştım ve emekli oldum. Hayatımdan şimdi memnunum. Çünkü Almanya'da hayatı, insanlığı, insan haklarını öğrendim. Eski günleri hatırlatanlara çok teşekkür ederim'' dedi.

Babası Almanya'ya ilk göç edenler arasında yer alan 67 yaşındaki Beatris Mısır da duygularını şöyle dile getirdi:

''Babam Almanya'da bir firmada iş bulduktan 6 ay sonra ailesini de yanına aldı. O günden beri Almanya'da ikamet ediyoruz. Ben de orada bir hayat kurdum, orada emekli oldum. Her yılın 6 ayını Türkiye'de geçiriyorum. Ailem hala orada. Almanya, aileme ve bana bir hayat verdi. Rahmetli babamı buradan yolcu etmiştik, bu yolculukla eski hatıraları yaşamak istiyorum.''

-Yolcular, 30 Ekim'de Münih Garı'nda karşılanacak-

Türkiye-Federal Almanya arasında imzalanan İşgücü Değişim Anlaşması kapsamında, ilk kez 1961 yılında Sirkeci'den Münih'e kalkan ''Almanya treni'', TRT Türk'ün organizasyonuyla 50 yıl sonra yeniden yola çıktı.

Yolculuk, Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü, Goethe Enstitüsü, Başbakanlığa bağlı Tanıtma Fonu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Münih Belediyesi, Çaykur ve Türk Telekom'un katkısıyla gerçekleşti.

''Almanya Treni'', Bulgaristan'ın Plovdiv, Sırbistan'ın Belgrad, Hırvatistan'ın Zagreb ve Avusturya'nın Salzburg kentlerinde duracak ve buralarda birer gece konaklanacak.

Tren, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda Salzburg'a gelecek. Konuklar, Salzburg'daki Türkiye Başkonsolosluğunun, Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla vereceği resepsiyona katılacak.

Almanya treni, 30 Ekim'de Salzburg Tren İstasyonu'ndan, iki ülke bakan ve yöneticilerinin de katılacağı törenle, Münih'e uğurlanacak. Münih'te düzenlenecek törende de konuşmalar yapılacak, 40 yıl önce seyahat edenlerden bazıları anılarını anlatacak ve konser verilecek.

Törende, daha sonra iki ülkenin yetkilileri, 50 yıl önceki seyahatin anısına hazırlanan anı plaketini kaideye çakacak. Münih Garı'nda düzenlenecek tören hem Alman BR Televizyonu hem de TRT Türk tarafından canlı olarak yayınlanacak.

Trenin yola çıkış anından başlayarak, son durağa kadar tüm etkinlikler, aktüel kameralarla çekilerek, belgesel film haline getirilecek.

Tren yolculuğu sırasında, TRT korosundan sanatçılar, Almanya üzerine yazılan şarkıları seslendirecek. TBMM Başkanı Cemil Çiçek, yurt dışındaki Türkiye vatandaşlarıyla sadece ekonomik ilişkiler değil, siyasi ilişkiler de kurulması gerektiğini, gelecek seçimlerde yurt dışındaki vatandaşların oy kullanmasını sağlamanın Yüksek Seçim Kurulu'nun görevi olduğunu ifade ederek, ''YSK, yurt dışındaki vatandaşların burukluğunu gidermeli. O insanlara 50 yıllık borcumuzu yerine getirmeliyiz'' dedi.

Türkiye-Almanya işgücü değişim nedeniyle Türkiye'den ilk işçi kafilesinin gidişinin 50. yıldönümü dolayısıyla TRT tarafından düzenlenen etkinlikle yola çıkan TRT Almanya Treni, Sirkeci Garı'nda düzenlenen törenle uğurlandı.

Trende bulunan TBMM Başkanı Çiçek, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman ve milletvekilleri, yolculuğa katılan köşe yazarı ve gazeteciler ile trenin protokol vagonunda bir araya geldi.

Sohbet esnasında TRT'nin pazar günleri yayınladığı kovboy filmlerini ilgiyle izlediğini belirten Çiçek, spor programını filme göre ayarladığını söyledi. Çiçek, kovboy filmlerinde trenlerin mekan olarak çok kullanıldığını vurgulayarak, ''En iyi kovboy filmlerinde soygunlar hep trenlerde oluyor'' dedi. Çiçek'in sözleri üzerine TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin de ''Onlar ABD'de yaşanıyor, bizim trenlerimiz güvenli'' diye konuştu. TBMM Başkanı Çiçek de bunun üzerine Balkanların da geçmiş yıllarda tehlikeli olduğunu, soygunların sık yaşandığını, Avrupa'da yaşayan ve karayolu ile Türkiye'ye gelen vatandaşların bu durumdan çok şikayetçi olduklarını söyledi.

Yolculuğa katılan milletvekilleriyle de sohbet eden Çiçek, milletvekillerinin seçim bölgelerine ilişkin fıkra ve anılarını anlattı. Sürmene ile Oflular arasındaki çekişmen fıkralara konu olduğunu ifade eden Çiçek, Sürmeneli Temel fıkrasını anlattıktan sonra ''Çok yiğittirler Sürmeneliler'' diyerek güldü.

AK Parti Konya Milletvekili ve Meclis İdare Amiri Mustafa Kabakçı'nın Almanya'da öğretmen olarak bulunduğu yıllarda yaşadığı ve Türk vatandaşlarının sıkıntılarına dair anlattığı olaylar üzerine Çiçek, yurt dışında yaşayan Türkiye vatandaşlarıyla mutlaka irtibat kurulması gerektiğini, yurt dışında yaşayan vatandaşlara oy kullanma hakkı tanınmasıyla bu irtibatın sağlam bir şekilde kurulacağını vurguladı.

-''Üçüncü dünya ülkeleri bile vatandaşlarına bulundukları ülkede oy kullandırıyor''-

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ali Em'in kendisine yaptığı iadeyi ziyarette, yurt dışındaki vatandaşların oy kullanmasına ilişkin konuyu gündeme getirdiğini ve YSK'dan bu sorunun çözümünü istediğini ifade eden Çiçek, ''Üçüncü dünya ülkeleri bile vatandaşlarına bulundukları ülkede oy kullandırıyor. 155 ülkede 2 milyon 784 bin seçmenimiz var.

Vatandaşlarımız en çok Almanya'da yaşıyor, Almanya bu işe 'evet' dediği anda ona paralel olarak diğer ülkeler de 'evet' diyecektir'' dedi.

Yurt dışında yaşayan vatandaşların oy kullanması için YSK'nın bir an evvel konuyu gündeme getirmesi gerektiğini belirten Çiçek, ''Konu hemen gündeme gelmeli. Yarın seçim telaşı başlar... Vakit kaybetmeden bu işi bu defa yapalım. YSK cesaret bu işi son seçimlerde yapmadı va bu sefer yapıyorum demeli'' diye konuştu.

Avrupa'daki Türk varlığının görmezden gelinemeyeceğini, Avrupa ülkelerinde yaşayan Türkiye vatandaşı sayısının 4 milyonu geçtiğini ifade eden Çiçek, Almanya'da yaşayan Türkiye vatandaşlarının bugün 300 binden fazla kişiye istihdam sağladığını söyledi.

Demokrasilerde bir oyun nelere muktedir olduğunun seçimlerde görüldüğünü dile getiren Çiçek, yurt dışındaki seçmen sayısının 3 milyon yakın olduğunu ancak oy kullananların sayısının 200 bin civarında olduğunu ve bu durumun üzüntü verdiğini kaydetti.

Çiçek, ''Yurt dışındaki vatandaşlarımızla sadece ekonomik ilişki yetmiyor, siyasi ilişkilerde kurulmalı. Seçimlere 3.5 yıla yakın zaman var, eksiklikler varsa giderilmeli ve bu iş bu kez çözülmeli. YSK, yurt dışındaki vatandaşların burukluğunu gidermeli. O insanlara 50 yıllık borcumuzu yerine getirmeliyiz. Vatandaşlarımızı bulundukları ülkelerde iyi değerlendirirsek Türkiye için en büyük lobi olurlar. Bu insanlar, kendi vatanseverliğimle mukayese edemeyeceğim kadar bu ülkeyi seven insanlardır'' diye konuştu.

Türkiye'nin öncelikli ihtiyaçlarından biri de yetişmiş insan gücü olduğunu, özellikle bilim insanlarının Türkiye'ye gelmesini tercih ettiklerini belirten Çiçek, son yıllarda Almanların Alanya, İngilizlerin de Didim'de mülk edindiğini, Türkiye'nin de artık yaşamak için tercih edilen bir ülke olduğunu, yabancıların tatil için değil, yaşamak için Türkiye'ye geldiğini söyledi.

-AİHM kararları, Türkiye'nin işini kolaylaştırıyor''-

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) vize konusunda verdiği kararları da anımsatan Çiçek, bu kararların Türkiye'nin Avrupa Birliği konusundaki çalışmaları kolaylaştırdığını belirtti.

Türkiye'nin sorunlarını daha çok siyasi kanallarla çözmeye çalıştığını ve bunun yanlış olduğunu vurgulayan Çiçek, Türkiye'nin problemleri çözmek için hukuk yolunu en az kullanan (biri olduğunu, bir çok problemin AİHM kararlarıyla çözümlenebileceğini, hak ihlaline uğrayanların AİHM'ne başvurması gerektiğini ifade etti.

Hollanda'daki seçimlerde aday olmak isteyen Türklere ''Ermeni soykırımını tanıma'' şartı getirildiğini, soykırımı kabul etmeyen 3 Türk'ün aday gösterilmediğini dile getirerek, ''Oradaki Türkler de hak kaybına uğradı. Avrupa'nın da terazisi de hep doğru tartmıyor. Avrupa ülkelerinin de hataları oldu'' dedi.

Türk vatandaşlarının 50 yıl önce ''doğduğu yerlerden doyacağı yerlere'' göç ettiğini anımsatan Çiçek, Türkiye'nin Avrupa ile ilişkisinin 50 yılla sınırlı olmadığını, ilişkilerin yüzyıllar öncesine dayandığını, bugün de Avrupa'da üçüncü ve dördüncü nesil Türklerin yaşamaya devam ettiğini belirtti.

''Yurtdışına gönderdiğimiz işçilerimiz Türkiye için can suyu olmuşlardır, onların dövizleri ve Türkiye'deki harcamalarıyla ekonominin çarkları dönmüştür'' diyen Çiçek, ''Türk işçilerine çok şey borçluyuz. Onlarla gönül bağımızı kuvvetlendirmeliyiz'' diye konuştu.

Avrupa'daki vatandaşların birçok sıkıntısı olduğunu hatırlatan Çiçek, Türk işçilerinin göç ettikleri yıllarda din hizmetlerinde, sosyal hizmetlerde Türkiye'nin yetersiz kaldığını ve bunun da birçok sosyal ve kültürel soruna neden olduğunu söyledi.

-Trende sazlı, sözlü dakikalar-

Trendeki 50 yıl önce Türkiye'den Almanya'ya göç eden işçiler ve yakınlarıyla sohbet eden Çiçek, bir işçinin torununu kucağına alarak sevdi. Vatandaşlara 3 çocuk talebinde bulunduklarını anımsatan Çiçek, ''Bunun nedeni var, biri devletin devamı için, biri milletin bekası için biri de ailenin devamın için. Aksi takdirde batı ülkelerinin durumuna düşeriz'' dedi.

Bazı vatandaşların Türkiye'de ikametleri olmadığı için telefon hattı alamadıkları yönünde şikayetlerde bulunması üzerine Çiçek, bu sorunun çözüme kavuşturulacağını söyledi. TRT Genel Müdürü Şahin de 15 gün önce yapılan bir anlaşmayla Almanya'da yaşayan Türklere Türkiye'de telefon hattı alma hakkı tanındığını belirtti.

Çiçek, Şahin ve milletvekilleri, gazetecilerle trende öğle yemeği yedi. Yemeğin ardından gazeteci Savaş Ay ile mutfak kısmına geçen Çiçek, aşcı şapkası takarak, gazetecilere poz verdi. TBMM Başkanı Çiçek, yemek sonrası trendeki toplantı salonunda TRT sanatçısının seslendirdiği türkülere de eşlik etti. Çiçek, sanatçıdan Yeşil Ayna türküsünü seslendirmesini istedi.

Bu arada seyahat boyunca tren Kırklareli'nin Alpullu ve Tekirdağ'ın Muratlı istasyonlarında durdu. Bu istasyonlarda trenden inen Çiçek, buraların kaymakamı, belediye başkanları ve vatandaşlarla sohbet etti. Türkiye-Almanya işgücü değişim nedeniyle Türkiye'den ilk işçi kafilesinin gidişinin 50. yıl dönümü dolayısıyla TRT tarafından düzenlenen etkinlikle Sirkeci Garı'ndan yola çıkan TRT Almanya Treni, Kapıkule'den çıkış yaptı.

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman ve milletvekilleri, yolculuğa katılan köşe yazarı ve gazetecileri taşıyan TRT Almanya Treni'ni, Ayşekadın Tren Garı'nda Vali Gökhan Sözer karşıladı. Daha sonra tren çıkış işlemleri için buradan Kapıkule Tren Garı'na hareket etti.

Kapıkule Tren Garı'nda da ilgilerce karşılanan trenden inen TBMM Başkanı Cemil Çicek bir süre VİP Salonu'nda dinlendi.

Çiçek burada gazetecilere yaptığı açıklamada, programın Türkiye'den Almanya'ya göçün 50. yılı nedeniyle düzenlendiğini anımsattı.

Organizasyonun anlamlı olduğunun altını çizen TBMM Başkanı Çiçek, şunları kaydetti:

''Türkiye'den Almanya'ya bir manada göçün 50. yılı nedeniyle bir program gerçekleştiriliyor. Trende, parlamentodan arkadaşlarımızın yanı sıra gazeteciler, 50 yıl evvel Almanya'ya ve diğer ülkelere gitmiş olan vatandaşlarımız var. Anlamlı bir program yapılıyor. TRT 50. yıl anısına çok değişik programlar uyguluyor, bunları sizler TRT ekranlarından da izleyeceksiniz. Sirkeci Garı'ndan saat 12.00 civarında kalkan tren şimdi Kapıkule'ye geldi biraz sonra da ana vatan Türkiye'den ayrılacak. Düzenlenen program, 50 yıl öncesini bir manada hatırlamak, hatırlatmak için yapılan anlamlı bir programdır.''

TBMM Başkanı Çiçek, bir gazetecinin ''En son ne zaman trenle seyahat etmiştiniz'' yönündeki sorusunu 1 yıl önce Ankara-Eskişehir arasında hızlı trenle yaptığı cevabını vererek, şöyle devam etti:

''Demiryollarında son senelerde önemli değişimler yaşanıyor. Geç kaldığımız bir hizmeti Ulaştırma Bakanlığımız, Sayın Bakan Binali Yıldırım, Genel Müdür Süleyman Karaman demiryollarını öne çıkaran bir program uyguluyorlar. Türkiye'nin buna ihtiyacı vardı. İnşallah 2023 yılına geldiğimizde 10 bin kilometrelik hızlı demiryolu ağına da kavuşmuş olacağız. Çağdaş bir imkanda Türkiye'nin hizmetine girmiş olacak.''

-3 kuşak aynı trende-

1970 yılında Almanya'ya çalışmaya giden Talat Pamuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eşi Kadriye Pamuk, kızı Pervin Can ve torunu Lemi Can ile 3 kuşak birlikte yolculuk etmenin mutluluğunu yaşadığını söyledi.

Talat Pamuk, Almanya'ya trenle ilk gidiş heyecanının daha bir başka olduğunu ifade ederek, ''O günlerin heyecanını yaşamış olduk o zamanki kadar heyecan olmasa da, o zaman ki heyecan daha farklıydı. Nereye gittiğimizi, bizi nelerin beklediğini bilemiyorduk'' dedi.

1970 yılında Almanya'ya giden Hasibe Altun da yeniden eski günleri yaşamalarına vesile olan herkese teşekkür etti.

1969 yılında Almanya'ya çalışmaya giden Nuriye Küçülmez trenle yolculuk ederken geçmişi yaşadığını belirtti.

Trenin gardaki işlemlerinin tamamlanmasının ardından TBMM Başkanı Cemil Çicek, kendisini uğurlayan Edirne Valisi Gökhan Sözer, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman ve diğer ilgililere el sallayarak trene bindi.

Türkiye-Almanya işgücü değişim nedeniyle Türkiye'den ilk işçi kafilesinin gidişinin 50. yıl dönümü dolayısıyla TRT tarafından düzenlenen etkinlikle yola çıkan TRT Almanya Treni, Kapıkule Garı'ndan çıkarak, Bulgaristan'a geçti.