CHP'li Süleyman Bülbül'den Ceza Muhakemesi Kanununda Değişiklik teklifi: Yargı reformunu beklemeye gerek yok

CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, Ceza Muhakemesi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi verdi.

CHP'li Bülbül, "Teklif edilen yasal düzenleme ile birden çok sanığın yargılandığı dosyalarda 5 yıl ve altında mahkumiyet alanlar açısından temyiz mümkün olmasa da diğer sanıklar için temyize gidilip dosyanın bozulması ihtimaline karşı temyiz kabiliyeti olmayan sanıklar açısından infaz ertelenerek haksız yere hapis cezalarının önüne geçilmek istenmektedir" dedi.

CHP'li vekil, tutuklu Cumhuriyet gazetesi çalışanları arasında 5 yıldan az ceza alanların cezalarının istinafta onanması gerekçesiyle Yargıtay’a başvuru yapma hakkını tanınmadığını hatırlatarak, "Aynı davada yargılanan sanıkların mahkumiyetinde verilen cezaların miktarlarına göre Yargıtay’a başvuru yolunun kapatılmış olması tam anlamıyla adaletsizliktir, hukuksuzluktur, eşitsizliktir" dedi.

Meclis'in tatile girecek olması nedeniyle düzenlemeyi içeren Yargı Reformu'nun ekim ayına kaldığını vurgulayan Bülbül, hak ihlallerinin önüne geçmek için ekim ayını beklemeden bir düzenlemeyle mağduriyetin giderilebileceğini belirtti. CHP'li vekil konuya ilişkin bir kanun teklifi verdi. 

Süleyman Bülbül teklife ilişkin şu açıklamayı yaptı:

"Anayasal hak olan düşünce ve ifade özgürlüğünde Türkiye 180 ülke arasında 157. sıradadır. İktidarın gazetecilere yönelik düşmanlaştırıcı tavrının sonucu itibarsızlaştırma, işten çıkarma, şiddet, gözaltı ve hapis cezalarıdır.

Siyasi hataların, yolsuzlukların, hukuksuzluğun bedeli bunları halkın haber alma hakkı kapsamında haberleştiren gazetecilere kesilmektedir. Türkiye’de gazeteciler adeta günah keçisi olmuştur.

Bu  kanun teklifi mevcut “düşman hukukunu” yıkmak için önemli bir adım olacaktır. Mevcut Ceza Muhakemesi Kanununa göre işledikleri bir fiilden dolayı 5 yıl altında hapis cezası alanların cezaları istinafta kesin karar ile onanırken, 5 yıl üzeri hapis cezası alanlar için Yargıtay’da temyiz yolu açıktır. Bu durum birçok ceza davasında ikilik yaratmakta, bireylerin en temel hakkı olan adil yargılanma hakkını elinden almaktadır.

Özellikle birden fazla sanığın benzer fiillerden yargılandığı davalarda bu düzenleme tam anlamıyla bir hukuk garabetine yol açmakta, üstelik Anayasa’nın 10’uncu maddesi ile düzenlenen Kanun Önünde Eşitlik, 36’ıncı maddesiyle düzenlenen Hak Arama Hürriyeti hükümlerini de fiilen ihlal etmektedir.

Bunun en açık örneği Cumhuriyet gazetesi davasıdır. 25 Nisan 2019’de mahkeme kararını açıkladı. 5 yıldan fazla ceza alanlara ilişkin istinaf kararına karşı Yargıtay yolu açık olduğu için Akın Atalay, Aydın Engin, Hikmet Çetinkaya, Murat Sabuncu, Orhan Erinç ve Ahmet Şık “temyiz hakkını” kazandı. Dosyaları Yargıtay’da. Şimdilik serbestler.

Beş yıldan az ceza alanların hükümleri ise kesinleşti. Bir gün sonra cezalarının infazı için yeniden cezaevine girdiler. Çünkü mevcut CMK’da, 5 yıl altında ceza alanların cezası istinafta onandığı takdirde Yargıtay’a başvuru yapma hakkını tanımıyor.
Gazeteci Güray Öz, Hakan Kara, karikatürist Musa Kart ve gazetenin Avukat Mustafa Kemal Güngör, Önder Çelik ile Emre İper şimdi Kandıra Cezaevi’nde.

Yargıtay’ın temyiz aşamasında mahkeme kararını bozduğu ve suç teşkil eden fiilin işlenmediğine hükmettiği durumlarda, kesin istinaf mahkemesi kararıyla hapis cezasına çarptırılan sanıkların cezaevinde haksız yere tutuklu kalmış olması sonucu ortaya çıkacaktır. Bu eşitliksiz ve haksız durumun ortadan kalkması için ya sanıkların tamamına temyiz yolunun açılması gerekmekte ya da temyiz yolu kapalı olanların hakları Yargıtay kararına kadar saklı tutulmalıdır.

Yargı Reformu Strateji belgesi açıklandı. Adalet Komisyonu üyeleri olarak bu kapsamda düzenlenecek ve toplumun acilen ihtiyaçlarına cevap verecek olan düzenlemelerin getirilmesini bekledik. Ancak ne yazık ki yargı reformu paketinin Meclis’e getirilmesi Ekim ayına bırakıldı.

Bu uygulamayı düzeltmek için ise Yargı Reformunu beklemeye gerek yok. Yargı reformu paketinin 27. sayfasında bu konu hakkında şöyle deniyor: “Bölge adliye mahkemelerince istinaf incelemesi sonucunda verilen kararların kesinlik sınırının ifade özgürlüğünü ilgilendiren maddeler açısından yeniden belirlenmesi öngörülmüştür. Böylelikle, kararların Yargıtay tarafından da incelenmesi sağlanarak bireylere ek güvence getirilmesi amaçlanmıştır.”

11. Kalkınma Planının 191. sayfasında ise; “Adil yargılanma hakkı ve cezanın caydırıcılığı dikkate alınarak suç ve yaptırım dengesi ile infaz sistemi gözden geçirilecek ve yeniden düzenlenecektir” denilmiştir.

Yani hükümetin hazırladığı yargı paketinde hem de 11. Kalkınma Planında bu sorun dile getirilmiştir. Biz ise bir an önce uygulamaya geçilmesini teklif ediyoruz.

Aynı davada yargılanan sanıkların mahkumiyetinde verilen cezaların miktarlarına göre Yargıtay’a başvuru yolunun kapatılmış olması tam anlamıyla adaletsizliktir, hukuksuzluktur, eşitsizliktir.

5 yıl ve altındaki suçlar için temyiz kabiliyeti sağlamak daha geniş bir yasal düzenlemeyi gerektirse de, en azından bu tasarıda eşitsiz uygulamaların daha pratik bir çözüme kavuşturularak engellenmesi mümkün olabilir."