'Tüketicilerin büyük çoğunluğu haklarını bilmiyor'

Tarih: 26.12.2017 - 11:46

Kategori: Medya

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Çağlar Özel, Can Ataklı'nın Yazı İşleri programına konuk olarak katıldı.

Tüketici hakları konusunda bilgi veren Prof. Dr. Çağlar Özel, tüketicilerin haklarından haberdar olmadığını belirterek, "Satıcı kuralları kendisi belirliyor ve tüketiciye dayatıyor. Böyle bir durumu ortadan kaldırmak için tüketiciyi koruyan düzenlemeler getirilmiştir' dedi.

Prof. Dr. Özel'in açıklamalarından bazı bölümler şöyle:

"-Büyük çoğunluk tüketici haklarının ne olduğunu bilmiyor. Hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız sözleşmeler var bunlar aracılığıyla yönetiyoruz hayatımızı. Sözleşmelerin özünde irade denilen bir şey var. Taraflar karşılıklı olarak anlaşır ve kurallara da uyarlar. Ama bu iradelerini açıklayan kişilerin iradelerinin gerçekleşmediğini zaman içinde fark ettik. Teknolojinin gelişmesinin neticesinde bir yerde bir fabrikada binlerce insan için yapılmış ürünler çıkıyor ve bunların insanlara verilmesi söz konusu. İhtiyacın giderilmesi değil ihtiyaç yaratıldıktan sonra alıcının bunu alması sağlanıyor. Bu irade özgürlüğüne bağlı olarak getirilen kurallara aslında tarafların uymadığı ortaya çıkıyor. Girişimci, satıcı kuralları kendisi belirliyor ve tüketiciye dayatıyor. Böyle bir durumu ortadan kaldırmak için tüketiciyi koruyan düzenlemeler getiriliyor.

-Çoğu şart haksız şartlar eğer doğrudan doğruya taraflar tartışmadan metnin içine atılmış, ve bu tüketiciyi haksız olarak nitelendirilebilecek şartsa yasa koyucu bunu geçerli saymam diyor.

Abonelik sözleşmesinde normal koşullara göre satıcının sizi bilgilendirmesi gerekir. Bilgilendirme tüketici hukukunun en önemli konusudur.

-12 banka 2008'de bir araya gelmiş ve uyumlu eylem oluşturmuşlar tüketici faizleri konusunda. Bu 2013'te ortaya çıktı. Bunu yapıyorlar ve bu uyumlu eylemleri neticesinde o dönemde kredi alan herkes daha fazla faiz ödemiş oldular. Danıştay bunların uyumlu eylem olduğuna karar verdi. Bir mahkeme karar verdi, sorumlusunuz ve 'ödeyeceksiniz' dedi. 10 yıl dolduktan sonra dava da açamazsınız. Bu arada açanlar bir hak elde edecekler. 30 küsur milyon işlem yapılmış o dönemde.

-Hukuk uyuşmazlıklarına arabuluculuk geldi. Ticari işler, tüketici ilişkilerinde, işçi-işveren, aile ilişkileri hukukunda söz konusu. Taraflar evliyse biz boşanalım diyebilirler. Mahkemeye gitmeden boşanma olmaz. Bu arabulucu ile olmaz. Ama miras ve ticari ilişkilerde arabuluculuk söz konusu. Arabuluculuk, bu konuda eğitim almış kişilerce gerçekleştirilir. Arabulucu çözümü sağladıktan sonra tutanakla belirliyor ve hüküm doğuyor.

İş hukuku uyuşmazlıklarında mahkemeye gitmeden artık mecburen arabulucuya gidilecek. Dava açılmadan taraflar muhakkak bu yöntemle sorunu çözmeye çalışacak. Uyuşamazlarsa mahkemeye gitme hakkı olacak."

Vişne Haber Ajansı