Çanakkale Kara Savaşları'nın 103'üncü yıl dönümü

Çanakkale Kara Savaşları'nın 103. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında, 57. Alay saygıyla anılıyor

Gençlik ve Spor Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İzcilik Federasyonu organizasyonunda düzenlenen ’57’nci Alay Vefa Yürüyüşü’ne katılanlar, ilk olarak Eceabat İlçesi’ne bağlı Kocadere Köyü’nde kamp kurdu. Yürüyüş öncesinde katılımcılara, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak tarafından tümü şehit düşen 57’inci Alay askerlerinin son yemeği, kırık buğday çorbası dağıtıldı. Çorba dağıtımı sırasında açıklama yapan Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, “Çanakkale, tüm dünyaya Türk'ün gücünü gösterdiği, ‘Çanakkale Geçilmez' destanının yazıldığı yerdir. Gençlerimiz heyecanlı, duygulu. Biz bu ülkenin gençlerine güveniyoruz. Büyüyen ve gelişen güçlü Türkiye içinde, gençlerimizin her alanda yetişmesi için çaba sarf ediyoruz. O yüzden de gençlerimizi şehitliklere getiriyoruz. Burada destan yazan atalarımızla, dedelerimizle gurur duyuyoruz” dedi.

Ardından, 103 yıl önce şehit düşen askerler gibi sabah namazı kılındı. Ardından Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Çanakkale Valisi Orhan Tavlı, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ve çok sayıda rütbeli askerin de yer aldığı katılımcılar, saat 06.00’yı gösterdiğinde harekete geçti.

Ne olmuştu?

Çanakkale Kara Muharebelerinin başladığı gün olan 25 Nisan 1915 sabahı, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, kendisine bu yönde bir emir gelmemiş olmasına rağmen düşman çıkartmasını haber alır almaz yanına 57. Alay'ı ve bir dağ bataryasını alarak, kişisel inisiyatifiyle stratejik açıdan önemli olan Conkbayırı'na doğru hareket etti. 57. Alayın Conkbayırı'na hareket eden 3 taburu ve bir dağ bataryasını oluşturan 3.600 subay ve asker, Conkbayırı'na varıldığı anda bizzat Yarbay Mustafa Kemal'in emriyle, kendisinden yaklaşık 2-3 kat daha büyük olan Anzak birliklerine karşı taarruza geçerek, sabah 4:30'dan beri düşmanla çatışma halinde bulunan Yarbay Mehmet Şefik Bey komutasındaki 27. Alay'ın yardımına yetişmiş oldu. 25 Nisan-3 Mayıs tarihleri arasındaki Arıburnu Muharebeleri'nde ciddi zayiat veren alay, savaş ortalarında takviye edildi. Alay, savaşın siper harbine dönüşmesiyle, Merkeztepe-Bombasırtı civarında konuşlandı ve savaş sonuna kadar bu bölgeyi başarıyla savundu. Arıburnu Muharebelerindeki başarısı nedeniyle yarbaylığa terfi ettirilen alay komutanı Hüseyin Avni Bey, 13 Ağustos 1915 Cuma günü, Ramazan Bayramı'nın ikinci gününde, Kesikdere'deki alay karargahı yakınlarına düşen bir top mermisiyle hayatını kaybetti. Yerine 24 Ağustos tarihinde 3. Tabur Komutanı Ali Hayri (Arıburun) Bey atandı.

Galiçya ve Sina-Filistin Cepheleri

57. Alay, 19. Tümen'in 19 Ocak 1916'da Çanakkale Cephesi'nden ayrılmasıyla Keşan bölgesinde konuşlandırıldı ve eksikleri giderildikten sonra bağlı bulunduğu 19. Tümen'le birlikte yeni kurulan 15. Kolordu bünyesinde Galiçya Cephesi'ne gönderildi. Burada büyük yararlılıklar gösterdikten sonra mevcudu 1.100 kişiye düşen alay, cephe gerisine alındı ve eksikleri giderildi. Sonrasında yeniden cepheye alındı; fakat Rusya'da Bolşevik Devrimi'nin çıkması üzerine burada savaş sonlandı. Kolordu'yla birlikte bu sefer Sina ve Filistin Cephesi'ne yollandı. 57. Alay burada yararlılıklar göstermesine rağmen, Meggido Muharebesi'nde İngilizler tarafından çembere alındı. Mevcudu 2 gün içerisinde makineli tüfek bölüğüyle birlikte 260 kişiye düştü. Kalan askerlerin esir alınmasıyla alay imha oldu.