İSİG: Bir yılda 8 binden fazla işçi gıdadan zehirlendi

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi Beslenme Çalışma Grubu, medyada çıkan haberlere dayanarak hazırladığı 2018 yılı Gıda Zehirlenmeleri raporunu yayımladı.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) Beslenme Çalışma Grubu gıda zehirlenmelerinin en çok işçileri ve yoksulları vurduğunu bildirdi. Buna göre, 2018 yılında Türkiye’de en az 104 gıda zehirlenmesi vakası yaşandı, bu vakalarda en az 13 bin 190 kişi gıda zehirlenmesinden etkilendi, 18 kişi hayatını kaybetti. Gıda zehirlenmelerinden en çok etkilenenler işçiler (yüzde 61) oldu, en az 8 bin 94 işçi zehirlendi.

İSİG'in hazırladığı 2018 yılı gıda zehirlenmeleri raporun şu ifadeler yer aldı:

"Oysa son 50 yılda neoliberal politikalarla yaratılan sorunların başında açlık ve yetersiz beslenme geliyor. açlık sınırının 1943 TL yoksulluk sınırının 6328 TL olduğu düşünüldüğünde sorunun ne kadar yakıcı olduğu ortaya çıkmaktadır. Ekonomik krizle birlikte evlerde, işyerlerinde ilk olarak gıdalarda kısıntıya gidiliyor. Yemek çeşitliliği azaltılıyor, porsiyonlar küçültülüyor veya öğün sayısı düşürülüyor. Piyasa ekonomisinin insafına terkedilmiş, düşük ücretler nedeniyle sağlıklı ve temiz yiyeceklere ulaşamayan işçiler ve halk, bu kesintilerle birlikte sağlığını daha fazla kaybediyor.

İşyerlerinde, okullarda, kışlalarda, sığınma evlerinde vb. yaşam ve çalışma alanlarımızda gıda denetim ağları kurulmadığından, ilgili kontroller yapılmadığından hemen hergün gıda zehirlenmesi ile karşı karşıya kalıyoruz. Zehirli maddenin veya maddelerin vücuda girmesi sonucunda kişinin sağlığının bozulması diye tanımlayacağımız gıda zehirlenmeleri ise en çok işçileri ve yoksulları vuruyor.

Basında çıkan haberlerden tarayıp derlediğimiz gıda zehirlenmeleri raporu yaşananların ufak bir görüntüsü sadece. Gerçekte gıda zehirlenmelerinin çoğu ya basına yansımıyor ya da çoğu zaman ana akım medyada haber değeri taşımıyor.

Meydana gelen olaylardan en etkileyici olanı İzmir’in Aliağa ilçesinde bulunan Star Rafineri’de çalışan yaklaşık 3300 işçinin farklı hastanelerde tedavi olmayı beklerken hastane bahçesinden yükselen isyanıydı. Star Rafineri’yi, kurban etinde tesbit edilen şarbon nedeniyle meydana gelen ölüm ve zehirlenmeler takip etti. Ankara, Kayseri, Diyarbakır, Sivas, İstanbul ve Bitlis gibi illerde çeşitli ilçeler ve tesisler karantinaya alındı, doktorlara şarbon teşhisi koyma yasakları getirildiği iddia edildi.

Kayseri göçmen geri gönderme merkezinde kalan Afganistanlı, Pakistanlı ve Iraklı göçmenler ile Antalya kadın sığınma evinde kalan çoğu çocuk 32 kişi yedikleri yemekten etkilenerek zehirlendi. Kışladaki zehirlenmelerle birlikte düşünüldüğünde bu iki vaka, kamuya ait alanların bile piyasa ilişkilerine tabi olduğunu ve korunmaya muhtaç kesimlerin bile şans eseri hayatta kaldığının göstergesi adeta…

Yine düşük gelirli halkın yaşamını idame ettirmek için başvurduğu mantarlar da gıda zehirlenmelerini ve ölümleri beraberinde getirdi, raporumuzda yer alan ölümlerin neredeyse yüzde 75’i mantar kaynaklı ölümler oldu. Yaşanan zehirlenme vakalarının en ilginci ise Bursa, Adıyaman ve Samsun’da yerli malı haftası kapsamında getirdikleri yiyecekleri yiyen öğrencilerin zehirlenmesi idi…

Gıda zehirlenmeleri işçi sağlığı/halk sağlığı kapsamında ele alınmadıkça, etkin denetim mekanizmaları kurulmadıkça, sorumlu firmalara yüksek miktarda cezalar kesilmedikçe ve en önemlisi halk olarak temiz, sağlıklı, adil gıda hakkı üzerinden kentlerde ve kırlarda örgütlülük sağlanmadıkça, ne yazık ki gıda zehirlenmeleri artarak devam edecek. İçilebilir su, ekilebilir araziler, sağlıklı çalışma koşulları vb konular birbiriyle ilişkili olan ve bir bütün olarak bakmamız gereken meseleler. Ancak bu bağları kurduğumuzda, sağlıklı ve iyi olma halinden bahsedebilir, işyerlerinde, yaşam alanlarında sağlıklı beslenmeye örgütlenerek ulaşabiliriz…

2018 yılında en az 104 olay meydana geldi ve bu olaylarda en az 13 bin 190 kişi gıda zehirlenmesinden etkilendi, 18 kişi ise hayatını kaybetti. Gıda zehirlenmesinden etkilenen işçi arkadaşlarımızın sayısı 8094 olurken, 8303 kişi işyerinde zehirlendi. Üniversite, ilköğretim okulu, meslek yüksekokulu demeden kamuya ait veya özel pek çok okulda gıda zehirlenmesi meydana geldi, toplamda 1774 öğrenci zehirlendi. Kışlada 75 asker, göçmen gözaltı merkezinde 116 göçmen ve genelde 3131 kişi zehirlenme nedeniyle hastanede tedavi gördü.

Zehirlenme vakalarının yüzde 63’ü işyerinde gerçekleşirken vakaların yüzde 22’si kamu kurumlarında meydana geldi. Zehirlenme vakalarının köy veya büyükşehir ayrımı gözetmediği göz ardı edilmemeli.

Zehirlenme vakalarının yüzde 89’nun firmalar tarafından temin edilen gıdalardan kaynaklandığını ve yüzde 11’nin ise dışarıdan temin edildiğini belirtmemizde fayda var"