+18 uzlaşmasız TBMM'de

Tarih: 19.10.2012 - 15:28

Kategori: Siyaset

Seçilme yaşını 18'e düşüren düzenleme uzlaşmasız Meclis'e geldi...

Erken yerel seçimlere ilişkin Anayasa değişikliğini MHP’nin de desteğini alarak Meclis gündemine getiren AKP, seçilme yaşının 18’e düşüren, er, erbaş ve askeri öğrencilere oy kullanma imkanı sağlayan Anayasa değişiklik teklifini ise muhalefet partilerinin hiç birinin tam desteğini almadan Meclis Başkanlığı’na sundu. Meclis’te Anayasa değiştirme çoğunluğuna sahip olmayan AKP’nin, buna rağmen düzenlemeyi Meclis’e taşımasının nedeni ise seçimler. AKP, destek vermezse muhalefete seçim meydanlarında ‘18 yaşa güvenmiyorlar’ diye yüklenecek. CHP ise AKP’den bu kozu almak için seçilme yaşının 18 yerine 21’e indirilmesini gündeme getiriyor.

MHP karşı, CHP’den söz alınamadı, BDP’ye gidilmedi Seçilme yaşının 18’e indirilmesine ilişkin Anayasa değişikliği Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı bir açıklama ile gündeme geldi. AKP hemen harekete geçti. CHP ve MHP ile görüşürek düzenlemeye destek istedi. BDP’nin ise kapısını hiç çalmadı. MHP destek vermedi, CHP ise karşı çıkmadı ancak açıkça ‘evet’ de demedi. Erken yerel seçimlerle ilgili Anayasa değişikliği teklifini bir muhalefet partisinin açık desteğini hatta imzalarını da alarak Meclis Başkanlığı’na sunan AKP, 18 yaş ile ilgili Anayasa değişikliğinde aynı yolu izlemedi. MHP’yi ‘18 yaşındaki gençleri güvenmemek’, CHP’yi de ‘destek vermekten kaçmakla’ suçlayan AKP, Anayasa değişiklik teklifini tek başına TBMM Başkanlığı’na verdi.

Muhalefet olmazsa reddedilir

Anayasa değişikliklerinin TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesi için en az 330 oyla desteklenmesi gerekiyor. 330-367 oy arasında destek alan Anayasa değişiklikleri referanduma (halkoyu) sunuluyor, 367 oyun üzerinde destek alan değişiklikler ise Cumhurbaşkanı tarafından gerek görülürse referanduma sunuluyor.

AKP’nin ise Meclis’te 326 milletvekili bulunuyor. Bu nedenle de AKP’nin muhalefetin desteğini almadan, Anayasa değişikliğini Meclis’ten ‘referandum eşiğinde’ bile geçirmesi mümkün görünmüyor. Kaldı ki, Anayasa değişikliği oylamaları ‘gizli’ yapılıyor. AKP milletvekillerinin hepsinin düzenlemeye ‘kabul’ oyu kullanacağının da garantisi yok. Çünkü, yüksek sesle dile getirilmese de AKP milletvekilleri arasında da hem 18 yaş hem de er, erbaşlara seçme hakkı verilmesine itiraz edenler var.

Seçim kozu

Böyle bir tablo ortadayken AKP’nin Anayasa değişiklik teklifini Meclis’e sunması, hatta ‘reddedilme’ riskini de göze alarak Genel Kurul’da oylanmasını da sağlamasının nedeni ise seçimlere bağlanıyor. Önümüzdeki süreçte yerel seçim, Köşk seçimi ve genel seçimler var. Düzenlemeye destek verilmez ise AKP seçim meydanlarında muhalefeti ‘gençlere güvenmemek, inanmamakla’ suçlayarak propaganda yapacak.

CHP, 21’e sıcak

Seçilme yaşının indirilmesine sıcak bakan CHP ise, AKP’den bu kozu alabilmek için seçim beyannamesinde tahhüt ettikleri 21 yaşı gündeme getiriyor. CHP’ye göre, kişinin milletvekili olabilmesi için askerliğini yapması gerekiyor. 18 yaş için teklif veren AKP ise, 21 yaşa da soğuk değil. AKP’den, CHP’nin destek vermesi halinde 21 yaşın da kabul edilebileceği mesajları geliyor. Yani seçilme yaşının indirilmesi konusu iki parti arasında tam bir ‘taktik savaşı’na dönüşmüş durumda.

Teklif ne getiriyor?

Başbakan Erdoğan ve AKP’li 258 milletvekilinin imzasını taşıyan teklif, seçme ve seçilme yaşını düzenleyen Anayasa’nın 67. maddesinde değişiklik yapıyor. Buna göre, seçilme yaşı 18 olarak öngörülüyor. Düzenlemeyle, er ve erbaşlar ile askeri öğrencilerin, oy kullanmasının önü açılıyor. Askeri öğrenciler, er ve erbaşların oy kullanmasına ilişkin usul ve esasları, Yüksek Seçim Kurulu belirleyecek. Anayasasının 76. maddesinde düzenlenen milletvekili seçilme yaşı da 25’ten 18’e indiriliyor. Milletvekili seçilmeye engel olan Anayasa’daki “yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olma” ibaresi de “askerlikle ilgisi bulunanlar” olarak değiştiriliyor.

Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yüksek Öğretim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ve silahlı kuvvetler mensuplarının “görevlerinden çekilmedikçe” milletvekili adayı olamayacaklarına ilişkin hüküm de “görevlerinden çekilmedikçe veya istifa etmedikçe” olarak değiştiriliyor.
Anayasa’ya eklenen geçici maddeyle, yapılan değişiklikler, kanunun yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak ilk mahalli idareler genel seçiminde uygulanabilecek.