2012 yılında en az 867 işçi hayatını kaybetti

İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi 2012 yılında yazılı, görsel ve dijital basından yararlanarak oluşturdukları iş cinayeti raporu...

İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi 2012 yılında yazılı, görsel ve dijital basından tespit ettiği iş cinayetleri sonucu 61’i kadın, 797’si erkek ve cinsiyetini öğrenemediği 9 işçi olmak üzere en az 867 işçi hayatını kaybetti.

İşçilerin 15’ini 14 yaş ve altı çocuk işçiler, 19’unu 15-17 yaş arası genç işçiler, 162’sini 18-27 yaş arası işçiler, 384’ünü 28-50 yaş arası işçiler, 89’unu 51 yaş ve üstü işçiler ve 198’ini yaşını belirleyemediğimiz işçiler oluşturuyor.


İnşaat, tarım, enerji ve maden sektörleri yangın yeri!

Ölümlerin adresleri değişmiyor. İnşaat, tarım, maden ve enerji sektörlerindeneredeyse birbirinin kopyası iş cinayetleri yaşanıyor.

2012 yılında en az 278 inşaat işçisi can verdi. İnşaat sektörünü sermaye ve iktidarı AKP Türkiye ekonomisinin lokomotifi olarak adlandırıyor. Ancak inşaat sektörü yaz kış demeden aramızdan ayrılan işçilerin ölümleri üzerinden büyüyor. Yaşanan ölümlerin büyük bir çoğunluğunu da göçmen inşaat işçileri oluşturuyor. Peki, neden göçmen inşaat işçileri? Çünkü devletin yani Toplu Konut İdaresi (TOKİ)’nin en büyük patron olduğu sektörde hızlı ve yüksek oranlı kentleşme, iç ve dış ticaret hacmindeki büyüme, Türk inşaat firmalarının dışa açılması ile vasıfsız ve düşük vasıflı geçici işçi ihtiyacı patlaması yaşanmaktadır. Göçmen inşaat işçiliği de neredeyse tamamı taşeronlaştırılan ve geleneksel olarak güvencesiz çalışmanın en köklü ve sarsılmaz alanı olan inşaat sektörünün işçi deposu durumundadır. Bu durum göçmen inşaat işçilerinin can güvenliğini artan bir şekilde tehdit etmektedir.

Tarım ve orman işçileri:

2012 yılında en az 89 tarım ve ormancılık işçisi can verdi. Bu sektörde mevsimlik tarım işçiliği özel olarak bir önem arz etmekte ve ihtiyaç duyulan ucuz tarımsal emeği karşılamaktadır. Mevsimlik işçiliğin içinde de özellikle kuzeye, batıya ve güneye yola çıkan Kürt aile emeğinin payı büyük ölçülere ulaşmıştır. Urfa ve Adana’da pamuk; Akdeniz’de ve Ege’de yaş sebze, meyve, üzüm, zeytin ve tütün; Marmara’da sebze, meyve ve fındık; Karadeniz’de fındık, çay ve tütün; İç Anadolu’da sebze toplayıcılığı özellikle Mayıs ve Ekim ayları arasında göç yollarında olan mevsimlik tarım işçilerinin uğrak yerleridir. Ancak kapalı kasa kamyonetlerde veya traktörlerde yollara savrulan, tarım ilaçlarından veya yediği yemeklerden zehirlenen, barınma ve beslenme ihtiyacını tam olarak karşılayamadığı için kronik sağlık sorunları yaşayan ve eğitimden yoksun bırakılanlar da aynı işçilerdir.


Enerji işçileri:

2012 yılında en az 83 enerji işçisi can verdi. Türkiye’nin içinde bulunduğu bölge 1 trilyon dolarlık dünya enerji piyasasının 600 milyar dolarlık dilimini oluşturmaktadır. Enerji kaynakları açısından zengin olmayan Türkiye, enerji zengini bölgeler ile enerji alıcısı bölgeler arasında bir köprü haline getirilmeye çalışılmakta, bu amaçla enterkonnekte elektrik şebekeleri inşa edilmekte ve tasarlanmaktadır. Türkiye son 25 yılda enerji piyasasını adım adım özelleştirmeye açmıştır. Üretimde kamunun giderek azalan payının da özelleştirilmesi planlanmakta, bugünkü ana yönelimleri Hidroelektrik Santral (HES) ve termik santral inşası olan özel enerji şirketleri teşvik edilmektedir. Enerji işçileri de bu süreçte taşeron çalışmaya mahkûm kılınmış, eğitimli fakat güvencesiz bir emek sektöre hâkim olmuştur. Bu süreçte enerji işçileri elektrik direklerinde, HES’lerde artan bir şekilde can vermektedir…

Maden işçisi:

2012 yılında en az 80 maden işçisi can verdi… 150 yılı aşkın bir süredir ülkemizde özellikle kömür madenciliği önemli bir yer tutmaktadır. Ancak 1980’lerden beri iş cinayetleri sektörde hızla artmaktadır. Bunun nedeni madencilik sektörünün piyasa koşullarına terkedilmesi, taşeronlaştırma, kaçak madencilik, üretim zorlamaları ve örgütsüzleştirmedir. 2013 yılından itibaren ise sektörün tamamen özelleştirilmesi planlanmaktadır. Sektörde işçi sağlığı ve iş güvenliği koşullarını açıklayan en önemli durum ise Afşin’de 9 maden işçisinin cenazelerinin 2 yıldır hala çıkarılmamış olmasıdır.

Yine sırasıyla metal, büro-eğitim-sinema, çimento-cam, belediye, petro-kimya-lastik, gıda, nakliye, tekstil, konaklama, denizyolu ve gemi-tersane sektörleri de iş cinayetlerinin yoğun yaşandığı alanlar oldu. Ayrıca 'İş Yasası' ile 'İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası' kapsamına alınmayan ev işçileri de ölmeye devam ediyor.


İş cinayetleri en çok İstanbul’da yaşandı!

2012 yılında kayıt altına aldığımız iş cinayetleri sonucu 102 ölüm İstanbul’da, 39 ölüm İzmir’de, 34 ölüm Ankara’da, 32 ölüm Adana’da, 29 ölüm Konya’da, 27 ölüm Bursa’da, 24 ölüm Gaziantep’te, 23’er ölüm Antalya ve Muğla’da, 20 ölüm Erzurum’da, 19 ölüm Eskişehir’de, 18'er ölüm Kayseri, Manisa ve Zonguldak’ta, 17'şer ölüm Samsun, Sivas ve Şanlıurfa’da, 16'şar ölüm Kahramanmaraş ve Kocaeli’nde, 15 ölüm Ağrı’da, 14’er ölüm Diyarbakır, Kırıkkale ve Sakarya’da, 13 ölüm Tekirdağ’da, 12'şer ölüm Balıkesir ve Mersin’de, 11 ölüm Trabzon’da ve 10 ölüm Malatya’da yaşandı.


Kaza, kader değil bu bir katliam!

2012 yılında katliam düzeyinde iş cinayetleri yaşanmıştır.

23 Ocak’ta Diyarbakır’dan İstanbul’a çalışmak için gelen 5 genç işçi Fatih ilçesinde kaldıkları evde çıkan yangında önce zehirlenerek sonra yanarak hayatlarını kaybetti. Bu durum işçilerin barınma sorununun, çalışma hayatının parçası olduğu, çalışırken ölenlerin, barınırken de korunamadığını gösterdi. 29 Ocak’ta son dönemde en çok bilinen meslek hastalığı olan kot kumlama işçilerinin maruz kaldığı silikozis hastalığından dolayı bir işçi daha hayatını kaybetti. Böylece tespit edilebildiği kadarıyla son on yılda silikozis sonucu hayatını kaybeden kot kumlama işçisi sayısı 50’ye yükseldi.

24 Şubat’ta Adana Kozan’da yapılan Gökdere Köprü Barajı inşaatında meydana gelen patlama sonucu sulara kapılan 10 işçi hayatını kaybetti. 5 işçi arkadaşımızın cenazesine hala ulaşılamadı. Barajın sahibi EnerjiSA, inşaatı yapan ise Cengiz-Özaltın şirketleriydi.

11 Mart’ta İstanbul Esenyurt’ta Marmara Park AVM inşaatının şantiyesinde çadırlarda kalmak zorunda bırakılan 11 işçi çıkan yangında aramızdan ayrıldı. Proje sahibi Ece Türkiye-DWS ortaklığı, ana yüklenici Kayı İnşaat ve onun taşeronu Kaldem şirketleriydi.

2 Nisan’da Eskişehir Mihallıçık’ta yeterli tahkimat alınmadığı için 4 maden işçisi göçük altında kaldı… 3 Nisan’da Erzurum’da 5 TEDAŞ işçisi arkadaşımız göz göre göre donarak ve boğularak yaşamını yitirdi... 6 Nisan’da İstanbul Tuzla’da bulunan Ada Tersanesi’nde çalışan 2 işçi arkadaşımız aramızdan ayrıldı. 10 Nisan’da Elazığ’da 6 yol işçisi meydana gelen hortum sonucu, 13 Nisan’da ise Kahramanmaraş’ta 4 tekstil işçisi patlamada hayatlarını kaybetti. 17 Nisan’da Gaziantep’te sağlıkta dönüşüm politikalarının sonucu genç bir doktor arkadaşımız Ersin Arslan bıçaklanarak aramızdan ayrıldı… Yine Nisan ayında ataması yapılmayan 3 eğitim emekçisi intihar etti. Böylece son yıllarda ataması yapılmadığı için intihar ederek aramızdan ayrılan öğretmen arkadaşlarımızın sayısı 36’ya ulaştı.

1 Mayıs İşçi Bayramı’nda ise aramızdan ayrılan 26 yaşında genç bir sinema emekçisi olan Selin Erdem, set emekçilerinin güvencesizliğinin somut bir göstergesiydi. 15 Mayıs’ta Giresun Dereli’de yapımı süren “Suta” isimli HES inşaatında kalıp dökme işlemi yapılırken kalıpların patlaması sonucu 4 işçi olay yerinde hayatını kaybetti. Ölen işçilerden Eren Erdem 16 yaşındaydı ve sigortasız çalışıyordu. 18 Mayıs’ta Diyarbakır Akbaş Köyü İlköğretim Okulu’nda eğitim veren 4 öğretmen arkadaşımız okul çıkışı eve dönüş yolunda geçirdikleri kaza sonucu hayatlarını kaybetti.

4 Haziran'da Muğla'nın Fethiye İlçesi'nde temizlik için gittiği villada girişteki çelik kapıya dokununca elektrik akımına kapılan 21 yaşındaki Nurgül Büyükkınıklı yaşamını yitirdi. 7 Haziran’da Manisa’da bir inşaatın dış cephesinde bulunan asansörün düşmesi sonucu 3 işçi aramızdan ayrıldı. 15 Haziran’da TBMM’de ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’ görüşülürken Meclis kapısında atık su gideri çalışması yürüten Nadir Kekilli adlı işçi göçük altında kalarak can verdi… Yine 15 Haziran'da Bursa'nın Mudanya ilçesinde Filiz Demir, çalıştığı villanın havuzunda ölü bulundu. 22 Haziran’da Eskişehir Oto Tamirciler ve Tornacılar Sitesi’nde kaçak olarak kimyasal madde üretilen atölyede meydana gelen patlamada biri mühendis 4 genç arkadaşımız yanarak can verdiler. 26 Haziran’da İzmir’in Torbalı ilçesinde bir fabrikanın bacasına emisyon ölçümü yapmak amacıyla çıkan Çevre Mühendisi Onur Ercan Özakıncı, yüksek gerilim hattında elektrik çarpması sonucu yaşamını yitirdi.

7 Temmuz'da Adana'da bir temizlik firmasında çalışan Pakize Akcan, Toros Mahallesi'nde bir apartmanın 8. katındaki bir evde cam silerken aşağı düşerek hayatını kaybetti. 24 Temmuz’da Batman’ın Kozluk ilçesinde Garzan Barajı işçilerini taşıyan minibüsün devrilmesi sonucu meydana gelen trafik kazasında 4 işçi yaşamını yitirdi.

9 Ağustos’ta Muğla’da orman yangınını söndürme çalışmalarını yürüten helikopter düşerek yandı ve 5 işçi aramızdan ayrıldı. 20 Ağustos’ta İstanbul’da bayramın ikinci günü yaşanan trafik kazasında 3 set işçisi can verdi. İşçiler Eflatun Film’in yaptığı ve TRT’de gösterilecek olan Şubat dizisinin hazırlıklarında Bayram demeden 20-21 saat çalışıyorlardı…

21 Eylül’de Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Hastanesi’nde görevli Acil Asistanı 26 yaşındaki doktor arkadaşımız Mustafa Bilgiç aramızdan ayrıldı. Mustafa Bilgiç, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olduğu bilinmeyen bir hastaya müdahale ederken hastaya kullandığı iğneyi yanlışlıkla kendisine batırdı. Komaya giren Mustafa hayatını kaybetti…

2 Ekim’de İstanbul Sarıyer’de Hale Eğitim Hizmetleri ve Pazarlama San. Tic. AŞ’nin tarafından Vakıflar Genel Müdürlüğü arazisinde yapılmakta olan sosyal tesis inşaatında 3 işçi hayatını kaybetti.

2 Kasım’da Uygarlığın Mimarı! Suryapı İnşaat’ta 4 işçi zehirlenerek aramızdan ayrıldı… Eylül, Ekim ve Kasım aylarında Manisa Uyar Madencilik’te aynı nedenlerle 3 işçi can verdi… 22 Kasım’da Cengiz İnşaat’a ait Samsun Eti Bakır’da kazan kapağının altında kalan 7 işçi aramızdan ayrıldı.

5 Aralık’ta İstanbul Şile’de batan geminin 9 mürettebatı, kurtarma botundaki iki kaptan ve kurtarma faaliyetine katılan 1 balıkçı olmak üzere 12 denizci boğularak hayatını kaybetti.


Vişne Haber Ajansı