loading
close
SON DAKİKALAR

62 yıl önce öldürülen, Turan Emeksiz'in ardından: Ya derdime derman, ya katlime ferman...

62 yıl önce öldürülen, Turan Emeksiz'in ardından: Ya derdime derman, ya katlime ferman...
Tarih: 28.04.2022 - 05:55
Kategori: Yaşam

1940 yılında Malatya'nın Yeşilyurt ilçesine bağlı Gündüzbey Köyü'nde doğan Turan Emeksiz, henüz 20 yaşındayken, 62 yıl önce bugün polis kurşunuyla öldürüldü.

Turan Emeksiz, 1940’da Malatya’nın Yeşilyurt ilçesinde dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’nde öğrenimine başladı. 28 Nisan 1960’da, Demokrat Parti diktatoryasının basını ve üniversiteleri susturmak amacıyla yürürlüğe koymak istediği Tahkikat Komisyonu yasasına karşı öğrencilerin düzenlediği eylemde yerini aldı.

Üniversite öğrencilerinin düzenledikleri bu miting sırasında, polislerin okul bahçesine girmeleri üzerine olaylar büyümüş ve Beyazıt Meydanı'na kadar genişlemiştir. Bu sırada polisler tarafından öğrencilere ateş açılmış ve Malatya doğumlu Orman Fakültesi öğrencisi 20 yaşındaki Turan Emeksiz öldürülmüştür. Memleketi Malatya'da ismi bir caddeye ve bir liseye verilmiştir. Ancak 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında bu caddenin ismi Milli Egemenlik Caddesi, lisenin adı ise Malatya Lisesi olarak değiştirilmiştir. Caddenin adı yoğun istek üzerine 2013 yılında yeniden Turan Emeksiz yapılmış ancak, Lisenin adı Malatya Lisesi olarak kalmıştır.

İstanbul Üniversitesi öğrenci yemekhanesine ismi verilmiştir. Ayrıca İstanbul'da şehir hatları vapuruna ismi verilmiştir. Bu vapur şu anda Mudanya'da restaurant olarak kullanılmaktadır. Ayrıca İstanbul Üniversitesi Beyazıt kampüsünde anıtı, Cağaloğlu'ndaki Eminönü Halk Eğitim Merkezi önünde mermer bir büstü ile Malatya'da bir büstü bulunmaktadır. Ayrıca Gaziantep'te bir mahalleye, Ankara'da Irak ve Kanada Büyükelçiği önündeki sokağa ismi verilmiştir. Turan Emeksizin Malatya Atatürk Anıtı yakınında bulunan büstü, 12 Eylül öncesinde TÖB-DER ve sol görüşlü kişilerin yaptığı bir yürüyüş sonunda Atatürk Anıtı önündeki saygı duruşu sırasında az sayıdaki ülkücünün provokasyonu ile polisin kitleye müdahalesi sonucu çıkan karışıklıkta parçalanmış ancak yerine yenisi konmamıştır.

Büyük şair Enver Gökçe, Turan Emeksiz anısına bir şiir yazmıştır. Yazdığı şiiri Ahmet Kaya "Katlime Ferman" türküsüyle seslendirmiştir.
 
Enver Gökçe'nin yazdığı şiir:

TURAN EMEKSİZ

Bir yürüyüş eylediler sabahtan
Ilgıt ılgıt kan gider loy loy!
Dayan dizlerim dayan!
Ağla gözlerim ağla!
Namlu puşt olmuş, atayağı puşt.
Yine düşman elindeydi vatan
Bir oğul çıktı Malatya'dan:
Anası Yılmaz çağırırdı
Haram süt emmemişti anadan.
Ve Beyazıt derler bir büyük alan
Düşman sarmıştı sağı solu
Düşman çok, cephane yoktu.
Yetişmemişti daha Cemal Paşa kolu
Amandı el aman!
Tank paletleriydi alanda dönen
Kusan namlularda, kalleş ölümcül
Ve vuran ve kıran ve haykıran
Malatyalı şöyle baktı bir
Ana baba günüydü herhal
Her yönde toz duman!
Vay anam vay!
Bu belalı başınan
Kime ne diyem
Kime ne diyem
Nerelere gidem
Ya derdime derman
Ya katlime ferman!
Başı daralınca Yılmaz'ın
Baktı atacak taşı yoktu
Baktı eli durmuş, ayağı durmuştu
Vurulmuştu.
Çıkardı yüreğini kan içinde
Çarptı kötünün kafasına
Hay bu nasıl devran?
28
Nisandı
Yavri
Hey!
Ham
Meyveyi
Kopardılar
Dalından.
 
Nazım Hikmet'in Turan Emeksiz için yazdığı "Beyazıt Meydanı'ndaki ölü" adlı şiiri:

BEYAZIT MEYDANI'NDAKİ ÖLÜ

Bir ölü yatıyor
on dokuz yaşında bir delikanlı
gündüzleri güneşte
geceleri yıldızların altında
İstanbul'da, Beyazıt Meydanı'nda.
Bir ölü yatıyor
ders kitabı bir elinde
bir elinde başlamadan biten rüyası
bin dokuz yüz altmış yılı Nisanında
İstanbul'da, Beyazıt Meydanı'nda.

Bir ölü yatıyor
vurdular
kurşun yarası
kızıl karanfil gibi açmış alnında
İstanbul'da, Beyazıt Meydanı'nda.

Bir ölü yatacak
toprağa şıp şıp damlayacak kanı
silâhlı milletimin hürriyet türküleriyle gelip
zaptedene kadar
büyük meydanı.
 

 

Kaynak : wwww.istanbulgercegi.com/Vişne Haber Ajansı - Vikipedi

ÜYE YORUMLARI

Yorum Yap

Facebook Yorumları