Çılgın projeler hazinenin kamburu

Köprülerin ardından şehir hastaneleri de özel şirketlere verilen yağlı garantilerle yaptırılıyor. Bu projelerle Türkiye’de yaşayan 82 milyon kişinin her birinin cebinden 88 lira alınıyor, müteahhidin cebine giriyor.

Kamu özel işbirliği (KÖİ) adı altında yapılan harcamalar hazinenin kamburuna dönüştü. Şehir hastaneleri, köprüler, otoyollara verilen garantiler, bir çok kurumun ödeneğini katlıyor. Bütçe içine gizlenen ve tespiti kolay olmayan bu ödenekler TÜSİAD’ın Merkezi Yönetim Bütçe Takip Raporu’na yansıdı.

KÖPRÜ GEÇİŞ GARANTİLERİ GİTTİKÇE ARTIYOR

Köprü geçiş garanti ücretleri Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesinden karşılanıyor. Gider tahminleri ise katlanarak artıyor. 2019 için bütçeden köprü geçiş garanti ücreti olarak tam 3,5 milyar TL gider öngörüldü. Öte yandan 2020 için öngörülen tutar yüzde 77 artarak 6,2 milyar TL’ye 2021’de ise 6,5 milyar TL’ye yükseliyor. Üstelik bu tutarlar bütçeden ödenen tutarları oluşturuyor. Köprüleri işletenler bu paraların üzerine bir de köprüden geçenlerden geçiş ücretleri alıyorlar.

***

KÖPRÜ GARANTİLERİNDEN SONRA, ŞEHİR HASTANELERİ ÇIKTI

Çılgın proje olarak nitelenen, köprüler özel şirketlere yaptırıldı. Ancak köprülere verilen yolcu geçiş garantileri yüzünden bütçeden her yıl müteahhitlere dövize endeksli ödemeler yapıldı. Yurttaşın tepkisini çeken bu ödemeler bütçede açık seçik belirtilmese de TÜSİAD raporuna yansıdı. Dahası garantili projelere şimdi bir yenisi daha eklendi. O da şehir hastaneleri.

Şehir hastanelerini özel müteahhitler inşa ediyor, kamu ise bu binaları müteahhitlerden kiralıyor. Üstelik AKP Lideri Tayyip Erdoğan’ın üzerinde hassasiyetle durduğu bu projelerin sayısı ve böylece kira bedelleri de gün geçtikçe artıyor. 2019’da şehir hastanelerinin Sağlık Bakanlığı bütçesine yükü 3,7 milyar iken, 2020’de bu tutar yüzde 100’den fazla artarak 7,6 milyar TL’ye çıkacak. 2021’de ise 9,3 milyar TL müteahhitlere kira bedeli olarak ödenecek.