Dışişleri Bakanlığı'ndan ABD'nin 'yaptırım' ve 'Ermeni Soykırımı' kararlarına tepki

Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi'nin Barış Pınarı Harekatı gerekçe gösterilerek alınan yaptırım kararı ve Ermeni soykırımı iddialarını resmen tanıyan karar tasarısını kabul etmesine tepki gösterdi.

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, yaptırım kararıyle ilgili olarak, "Son günlerde müttefik bir ülke ile terör örgütü arasındaki farkı dahi gözardı eden söylem ve eylemleriyle, terörist bir şahsı meşrulaştırma gafletinde bulunan ABD yetkililerinin, tek taraflı yaptırım tehditleriyle bir yere varamayacaklarını görmeleri gerekmektedir" denildi.

Bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:

"Barış Pınarı Harekatımız gerekçe gösterilerek ülkemize yaptırım uygulanmasını öngören bir yasa tasarısının 29 Ekim'de ABD Temsilciler Meclisi’nde kabul edilmesini şiddetle kınıyoruz.

Üst düzey yetkililerimizi ve Silahlı Kuvvetlerimizi hedef alan bu tasarı, NATO çatısı altında sürdürülen Müttefiklik ilişkilerimizin ruhuyla bağdaşmadığı gibi ABD Yönetimi’yle 17 Ekim tarihinde Suriye konusunda varılan mutabakata da aykırıdır.

Son günlerde Müttefik bir ülke ile terör örgütü arasındaki farkı dahi gözardı eden söylem ve eylemleriyle, terörist bir şahsı meşrulaştırma gafletinde bulunan ABD yetkililerinin, tek taraflı yaptırım tehditleriyle bir yere varamayacaklarını görmeleri gerekmektedir.

ABD Kongresi’ni, ilişkilerimizin özüyle ilgili olmayan meseleleri iç siyaset malzemesi yapmaya son vermeye, Müttefiklik ve ortaklık ilişkilerimize yakışır şekilde hareket etmeye ve ABD Yönetimini de ilişkilerimize daha fazla zarar verebilecek adımların önlenmesi için gerekli tedbirleri almaya davet ediyoruz."

"Ermeni soykırımı tasarısı"na tepki

Bakanlık, Temsilciler Meclisi'nin "Ermeni Soykırımı karar tasarısı"nı kabul etmesine yönelik olarak yaptığı açıklamada, "Kararı reddediyoruz" denilerek, "Karar, 1948 tarihli Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi hükümleriyle bağdaşmayacak şekilde soykırım isnadında bulunması hasebiyle ABD hukukuna ve uluslararası hukuka da aykırıdır" ifadelerine yer verildi.

Bakanlığın konuya ilişkin açıklaması şöyle:

"ABD Temsilciler Meclisi’nce kabul edilen “Ermeni Soykırımı konusunda ABD’nin Tutumunu Teyit” başlıklı, Temsilciler Meclisi’nin hissiyatını yansıtan H.Res.296 sayılı kararı reddediyoruz.

İç politika saikleriyle alınmış olan bu kararın tarihi ve hukuki dayanağı bulunmamaktadır. Barış Pınarı Harekatımızı engelleyemeyerek hüsrana uğrayanlar ülkemizden bu yolla intikam alacaklarını sanıyorlarsa yanılmaktadırlar. Zira bu kararın Türk Hükümeti ve Halkı nezdinde hiçbir geçerliliği ve hükmü bulunmamaktadır.

Esasen bu kararın yasal bağlayıcılığı da yoktur. ABD’deki Ermeni lobisi ve Türkiye aleyhtarı çevreleri memnun etmeye yönelik siyasi bir adım olmanın ötesinde bir anlam da taşımamaktadır. Tarihin meclislerin siyasi hissiyatına göre şekillendirilmeye çalışılmasından daha vahim bir yanılgı olamaz.

Karar, 1948 tarihli Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi hükümleriyle bağdaşmayacak şekilde soykırım isnadında bulunması hasebiyle ABD hukukuna ve uluslararası hukuka da aykırıdır.

Uluslararası hukukta 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımlayan bir karar bulunmamaktadır. Aksine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu konunun meşru bir tartışma konusu olduğunu hükme bağlamıştır. Sözkonusu dönemde vuku bulan gelişmeler siyasetin değil tarih biliminin alanıdır.

Türkiye’nin “Ortak Tarih Komisyonu” kurulması yönünde 2005 yılında yapmış olduğu önerinin Ermenistan tarafından reddedildiği hatırlanmalıdır. Uluslararası ve bölgesel güvenlik bakımından fevkalade hassas bir dönemde alınan, Türkiye ve ABD ilişkilerini zora sokmaya yönelik bu kararın ABD’nin ulusal çıkarlarına verdiği ve vereceği zararların takdiri Amerikalı siyasetçi ve yöneticiler ile ABD halkınındır. Öte yandan, ABD Yönetimi’nin 1915 olayları konusundaki tutumunda bir değişiklik olmaması da not edilmiştir.

Şüphesiz bu karar ABD Temsilciler Meclisi’nin saygınlığına gölge düşürdüğü gibi, Türkiye kamuoyundaki ABD algısına da olumsuz yansıyacaktır.

Türkiye ve ABD arasındaki müttefiklik bağının ve dostane ilişkilerin devamına destek veren Amerikalı dostlarımızın bu vahim hatayı sorgulayacaklarına ve sorumlularının ABD halkının vicdanında yargılanacağına inanıyoruz."