Çiğdem Toker; Radara yakalanma oranlarında düşüş gerçekleşecek olsa, mantık açısından bu kadar yüksek bir para cezasının hedeflenmiyor olması gerekirdi.
Karayolları Trafik Kanunu’nda değişik yapan yasa teklifinin getirdiği düzenlemeler ile kazaların azalacağı, radara yakalanma oranlarında yüzde 75 civarı düşüş olacağı savunulmasına karşın, 2026 bütçe kanun teklifinde 93,2 milyar TL gelir “hedeflenmesi”, bir tutarsızlığı belgeliyor. Radara yakalanma oranlarında düşüş gerçekleşecek olsa, mantık açısından bu kadar yüksek bir para cezasının hedeflenmiyor olması gerekirdi.
TBMM’de görüşülmeyi bekleyen Karayolları Trafik Kanunu’nda değişik yapan yasa teklifi, içerdiği yeni ceza sistemiyle vatandaşların cebine göz dikmiş görünüyor.
Genel Kurul gündeminde olan ancak başka kanun tekliflerinin araya girmesi nedeniyle ertelenen kanun teklifi yasalaştığında cezaları katlamakla kalmayıp, 1 Ocak 2026’dan itibaren “yeniden değerleme oranında” artmasıyla da sonuçlanabilecek.
Bu teklifin özellikle radar cezalarına ilişkin maddesi, trafik suçlarını önleyici niteliğinden çok, Maliye’nin kendisi kasasını doldurmayı, gelirini arttırmayı hedeflediği bir görünüm sunuyor.
Radar cezalarında hem artış hem de radarın hesaplama yönteminin değiştirildiği söz konusu maddenin yürürlük tarihi 31 Aralık 2025 olarak belirlenmiş durumda. Ertesi gün yeni yıla girilmesi dolayısıyla cezanın, yeniden değerleme oranında yüzde 25 daha zam görebileceği belirtiliyor.
Söz konusu madde, cezalarda üç kata ulaşan artışlara yol açacağı için özellikle CHP tarafından ödeme gücünü temel almadığı yönüyle eleştiriliyor. Denetimin sağlıklı yapılmadığı, yaptırımların etkili olmadığı trafik sisteminde cezaları arttırmanın enflasyonist etki doğuracağı ifade ediliyor.
Trafik cezalarıyla ilgili gerçekleşen verilere bakıldığında, vergi sisteminin sağlıksızlığını görmek de mümkün.
-Bu yıl, (2025) 55 milyar TL trafik cezası gelir hedefi konulmasına karşın, yılın ilk dokuz ayında (ocak-eylül) kesilen ceza tutarı 90,3 milyar TL’ye ulaştı. Tahsil edilen ceza tutarı 50,8 milyar TL oldu.
Geçen hafta TBMM’ye sunulan 2026 yılı bütçe kanun teklifine göre trafik ceza geliri 93 milyar 241 milyon TL olarak tahmin ediliyor.
Böylece, bu seneye göre yüzde 69,3’lük artışla, 38,2 milyar TL daha fazla gelir hedeflenmiş oluyor. Bu tutar, son beş yıla ilişkin toplam gelire yakın. Bu verilerin çarpıcı bir yönü ise şu:
Yeni kanun teklifinin getirdiği düzenlemeler ile kazaların azalacağı, radara yakalanma oranlarında yüzde 75 civarı düşüş olacağı savunulmasına karşın, 2026 bütçe kanun teklifinde 93,2 milyar TL gelir “hedeflenmesi”, bir tutarsızlığı belgeliyor. Radara yakalanma oranlarında düşüş gerçekleşecek olsa, mantık açısından bu kadar yüksek bir para cezasının hedeflenmiyor olması gerekirdi.
Öte yandan 2026’da 93,2 milyar TL para cezası hedefleyen iktidar, 2027 için 120,3 ve 2028 içinse 141,5 milyon TL para cezası toplanacağını tahmin ediyor. Bu da radar cezasıyla ilgili işlemlerine azalacağı öngörüsüyle çelişkili bir hedef.
Çünkü TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeyi bekleyen söz konusu kanun teklifi için daha önce İçişleri Bakanlığı özel bir sunum yapmıştı.
Sunumda, geçen sene radar-hız kaynakları cezai işlem sayısının 13 milyon 632 bin 424 olduğu, eğer bu yasa geçerse, cezai işlem sayısının dörtte bir oranında düşeceği belirtilmişti. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından AKP milletvekillerine yapılan sunumda, bazı partililerin de şehir içi hız sınırına yönelik olarak vatandaşların tepkilerini aktardığı haberlere yansımıştı.
Yeni kanun teklifinin getirdiği hız sınırına ilişkin madde, ceza aralıklarını “yerleşim yeri içi-yerleşim yeri dışı” ayrımına bağlı olarak belirlenmesini öngörüyor.
Trafikte sağlıklı bir denetimin yanı sıra, trafik suçlarına karşı adaletli bir sistemin olmayışı, yaptırımların etkisizliği ölümlü trafik kazasına karışanlara büyük bir konfor (!) sunuyor. Son iki yıl boyunca meydana gelen birçok kaza bu olguyu destekliyor.
Bakan Yerlikaya ise bir grup gazeteciyle yaptığı toplantıda bu eleştirilere “Bizim ciro çekmek gibi bir derdimiz yok. Bizim buradan gelecek paraya da ihtiyacımız yok” yanıtını vermişti. Yerlikaya, denetimi yüzde 50 arttırarak gelinebilecek noktaya geldiklerini söylemişti.
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
