Kırbayır davası geliyor

Kırbayır'ın gözaltında kaybolmasına dair soruşturmada dava aşamasına gelindi...

Kars’ta, Cemil Kırbayır’ın 12 Eylül’den sonra gözaltında kaybedilmesine ilişkin soruşturmada dava aşamasına gelindi.

‘İşkencede adam öldürme’ iddiasıyla açılan soruşturma kapsamında dönemin MİT Müdürü Engin Yenilmez ve Kırbayır’ın sorgusuna katıldığı iddia edilen MİT’çi Zeki Tunçkollu için, müsteşarlığın ters yöndeki görüşüne rağmen Başbakan Erdoğan , iki görevlinin yargılanmasını onayladı. MİT’çi Yenilmez, Radikal’e konuştu. Yenilmez, Cemil Kırbayır’ın işkencede öldürülmüş olabileceğini belirtirken, sorguya katılan bütün görevliler ve dönemin Kars Valisi’nin de aralarında olduğu yetkililer için dava açılması gerektiğini ifade etti. Yenilmez, “Bu tip bir iddia varsa davanın açılması isabetli olur. Sonucun ortaya çıkması, suçluların cezalandırılması gerekir” diye konuştu.

Kars’ta 10 Ağustos 1979-15 Ekim 1981 arasında MİT Şube Müdürü olarak görev yapan emekli Kurmay Albay Engin Yenilmez, geçen yıl TBMM İnsan Hakları Araştırma ve İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan Cemil Kırbayır Alt Komisyonu tarafından da dinlenmişti. Yenilmez, komisyonda, “Cemil Kırbayır’ın kaçtığına inanmıyorum” demişti. Radikal’e konuşan Yenilmez, bu ifadesinin anımsatılması üzerine Yenilmez, Kırbayır’ın kaçırılmış veya sorgu sırasında işkencede öldürülmüş olabileceğini, her iki ihtimalin de geçerli olduğunu savundu.


‘İşkence duyumları vardı’

Yenilmez, Kars’ta o yıllarda sorgular sırasında polisin işkence uyguladığı yönünde duyumlarının olduğunu belirtti. Kırbayır’ın, sorgu merkezine dönüştürülen Kars Eğitim Enstitüsü binasında sorgulandığı gün MİT’çi Zeki Tunçkollu’nun da odada olduğunu ifade eden Yenilmez; “Kırbayır’ın akıbetinden elemanınız Zeki Tunçkollu’nun haberinin olması gerekmez mi?” sorusu üzerine, “Zeki Bey sabahtan akşama kadar görevli değildir. Bir süre bulunur, not alır, ayrılır. Bütün gün mü oradaydı, kesin bir şey söyleyemeyeceğim” yanıtını verdi.

Tunçkollu’nun , 13 Eylül 1980’de gözaltına alınan Kırbayır kaybedildikten sonra rapor sunmadığını, MİT’in de iç soruşturma yapmadığını kaydeden Yenilmez, “Biz sorguda orada müşahit sıfatıyla bulunuyoruz” diye savunma yaptı.

Fakat şüpheli polislerin anlatımına göre Tunçkollu’nun yalnızca gözlemci olarak kalmadığının, bizzat sorguladığının anımsatılması üzerine şöyle konuştu:

“Öyle bir yetkileri de yok, görevleri de yok. Benim de öyle bir talimatlandırmam da yok. Sadece dinleyici olarak bulunacaklar. Zeki Bey hem ‘Soruşturmada yoktum’ diyor, hem de ‘Ara ara soruyordum’ diyor; nasıl oluyor bu? Kendi inisiyatifiyle, gözlemci sıfatıyla bulunduğu sorguda aklına gelen bir soru sormuş olabilir.”

Kars’ta MİT’e bağlı sorgu merkezi olmadığını savunan Yenilmez, polislerin, “Eğitim enstitüsü MİT’in sorgu merkeziydi” itirazlarını da ”Hayır efendim, mümkün değil, kesinlikle yalan” sözleriyle reddetti.

Yargılanması ihtimalinin kendisini üzdüğünü kaydeden Yenilmez, “Bu tip bir iddia varsa davanın açılması isabetli olur. Sonucun ortaya çıkması, suçluların cezalandırılması gerekir. Bir kere emniyet müdüründen, validen başlar herkes sorumludur. O dönemde sıkıyönetim vardı ve komutan da bu olanlardan sorumludur” dedi.

Yenilmez, MİT şube müdürüyken Kırbayır’ın kaybedilmesinin yanı sıra Oruç Korkmaz, Mahmut Kaya ve Turan Sağlam’ın işkencede öldürülmesinden ise haberdar olmadığını söyledi.


‘Sorgu’ odasındakiler: Kırbayır ya Kandil’de ya da İran’dadır

TBMM İnsan Hakları Araştırma ve İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan alt komisyon, Nisan 2011’de bitirdiği çalışma sonucunda Kırbayır’ın işkencede öldürülüp cesedinin kaybedildiği sonucuna varmış ve Kars Savcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu. Halen Kars Başsavcısı Mustafa Köylü tarafından bizzat yürütülen soruşturma kapsamında tüm ifade işlemleri bitirildikten sonra iki MİT’çi için 1 Haziran 2012’de Başbakanlık’a izin başvurusunda bulunuldu. MİT’in aksi yöndeki görüşüne karşın Başbakan Erdoğan izin verdi. Böylece şüpheli iki MİT’çi için yargı yolu açılmış oldu.

Radikal’in ulaştığı dava dosyasında, Kırbayır’ın sorgulandığı odada bulunanlar ve onu sorguya getiren görevlilerin tamamı “Görmedim, duymadım, hatırlamıyorum” dedi. Yalnızca Komiser Mehmet Haytan, Kırbayır’ı üç MİT’çinin sorguladığını savundu. Komiser Seyfi Kesici ise “Örgüt (kaçırıp) cezalandırmış olabilir, halen Kandil Dağı’nda da olabilir” diye savunma yaptı. MİT’çi Zeki Tunçkollu ise “Kırbayır İran’da olabilir” dedi. Kırbayır Ailesi’nin avukatı Yaşar Kaya, artık soruşturmanın bittiğini ve en kısa zamanda kapsamlı bir dava açılmasını beklediklerini ifade ediyor.