‘Kişiye özel ilaç’ dönemini başlıyor

“Genetik özelliklere göre tedavi” yöntemi, TÜBİTAK’ın da gündem maddesi oldu...

TÜBİTAK, bu çalışmasına ABD ve Japon ortak arıyor. Geliştirilecek yeni nesil ilaçlar, kişilerin genetik özellikleri esas alınarak kullanılacak. Aynı hastalığın tedavisini gören kişilere, gen haritasına göre farklı ilaç verilebilecek.

TÜBİTAK Başkanı Yücel Altunbaşak, geçen hafta Japonya’ya yaptığı ziyaret sırasında, bu konuda çalışmalar hakkında muhataplarına bilgi verirken, ABD’li bilim insanlarının Türkiye ile çalışma konusunda istekli olduklarını anlattı. Altunbaşak, şöyle dedi: “Artık ilaç sanayi, insanların genlerini esas alarak ilaç üretme konusunda çalışmalar yapıyor. Kişiye göre ilaç üretimi söz konusu. Çünkü aynı tip ilaçlar insanlar üzerinde aynı etkiyi yaratmayabiliyor. İlaçlar, gen profiline bakılarak hastaya verilecek. Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle bu açıdan gen geçişkenliğinin en yaygın olduğu ülke. ABD’den bu konuda talep var. Yeni nesil ilaçlar konusunda ortak çalışma yapabiliriz.”

İnsan gen haritası projesi, ABD, İngiltere, Japonya, Fransa, Almanya ve Çin’de bilim insanları tarafından sürdürülüyor. Araştırmacılar, insanın biyolojik yapısının sırlarını ortaya koyan gen sıralamasının kalp hastalıkları, kanser, sinir sistemi bozuklukları, enfeksiyonlar ve çevresel etkenlerin yol açtığı hastalıklar ile mücadelede kullanılacağına dikkat çekiyor. Araştırmalarda hastalıkların kökenini bulma konusunda da oldukça mesafe kaydedildi. Buna göre hastalıkların
çoğu kalıtımsal ve genetik mutasyonlardan ileri geliyor.

İlaç sayısı da artacak

Gen haritasının çıkarılmasından elde edilecek en büyük faydanın yeni ilaç geliştirilmesinde olacağı belirtiliyor. Kişinin genetik özellikleri belirlendiğinde, kişiye özel ilaç üretimi gündeme gelebilecek. Ayrıca hastalığın erken teşhisi de sağlanacak. Halen 500’e yakın hastalık için ilaç mevcutken, genetik alanında kaydedilecek gelişmelerden sonra bu sayının binlerle ifade edileceği belirtiliyor.