Krize alaturka çözüm: İki sistemi aynı anda çalıştırmayız

ABD-Türkiye arasındaki F-35 krizinde tartışmalar “radar izi” konusunda yoğunlaştı. ABD’liler, Rus S-400 sisteminin F-35’leri radarında göreceği endişesini dile getiriyor. Türk tarafı iki sistemi aynı anda çalıştırmayarak sorunu çözebileceklerini iddia ediyor.

ABD’nin düşman radarlarında en az radar izi bulunması prensibiyle tasarımını gerçekleştirmeye çalıştığı F-35’lerin “dost unsur” kapsamında Türkiye’nin alacağı S-400 hava savunma sistemlerinin radarlarından nasıl korunacağı tartışılıyor. ABD-Türkiye arasındaki F-35 krizinde tartışmalar "radar izi" konusunda yoğunlaştı. ABD’liler, Rus S-400 sisteminin F-35’leri radarında göreceği endişesini dile getiriyor. Cumhuriyet'ten Sertaç Eş'in haberine göre; Türk tarafı iki sistemi aynı anda çalıştırmayarak sorunu çözebileceklerini iddia ediyor.

ABD’in bütçe yasası ile Türkiye’ye ortağı olduğu F-35 satışının askıya alınmasının ardından, Kongre’den bir heyet Türkiye’yi ziyaret etti. ABD Temsilciler Meclisi Üyeleri Michael Turner, John Garamendi, Tom Marino ve ABD Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Robert Hood ile Temsilciler Meclisi personelinden oluşan heyet, Dışişleri ve Milli Savunma bakanlıklarında temaslarda bulundu. Temaslar sırasında ABD heyeti, F-35 uçaklarına ilişkin çekincelerini gündeme getirdi. Heyetin özellikle F-35 savaş uçağının S-400 hava savunma sistemlerinin radarları aracılığıyla deşifre edilmesi noktasındaki kaygılarını ilettikleri öğrenildi.

Savunma uzmanları söz konusu kaygıyı şu şekilde açıklıyor:

“ABD üretimi harp sistemleri, Rusya üretimi sistemleri düşman olarak görür ve bu ülke radarlarına yakalanmamaya çalışır. Aynı şey Rusya için geçerlidir. Uçaklar da düşman radarlarında olabildiğince iz bırakmama prensibi ile tasarlanır. Ancak bu örnekte farklı bir durum var. Türkiye S-400 alarak kullanmak istiyor. Bu durumda envanterine girmiş veya girecek bütün uçakları da dost unsur olarak S-400 radarlarına tanıtmak durumunda. Böylece F-35’ler düşman unsur olarak S-400 radarlarına görüntü vermese bile, dost unsur olarak vermiş olacak. Bu da F-35 için risk olarak algılanıyor. Bu sadece ABD için değil, kendi özgün kullanımı açısından Türkiye için de bir soruna dönüşebilir.”

F-35 uçaklarının ABD ’nin başını çektiği en son teknolojik uçak olduğuna dikkat çeken uzmanlar, bu uçakların İsrail tarafından operasyonel hale getirildiklerine de dikkat çekiliyor. İsrail’in bu uçakları Suriye’de kullandığını, başka ülkelerin de Rusya’nın hedefi olan başka bölgelerde kullanabileceğini, Türkiye’nin de aynı konumda olabileceğini anlatan uzmanlar, sorunun çözümlenebileceğini dile getirdi. Uzmanlar, Türkiye ’nin alacağı F-35’lerin S-400 sistemlerine radar izi bırakmasının çeşitli yollarla engellenebileceğini, bunun için ilk akla gelen yöntemin iki sistemin aynı anda çalışmasının engellenmesi olduğuna dikkat çekti.