Maden Mühendisleri Odası: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nü sorumlu davranmaya çağırıyoruz

Maden Mühendisleri Odası, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)'ne teslim edilen işletme faaliyet raporları işlemlerinde yaşanan sıkıntılara ve MAPEG'in çözüm üretmek yerine sorunları görmezden gelerek e-Maden sistemi üzerinden giriş yapılması konusunda ısrar etmesine tepki gösterdi....

TMMOB'a bağlı Maden Mühendisleri Odası, Maden Kanunu`nun 29. Maddesi gereği Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)'ne teslim edilen işletme faaliyet raporları işlemlerinde yaşanan sıkıntılara ilişkin basın açıklaması yaptı.

Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu tarafından "Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü`nü sorumlu davranmaya çağırıyoruz" başlığıyla yapılan açıklamada şöyle denildi:

"Maden Kanunu`nun 29. Maddesi gereği her yıl Nisan ayında hazırlanarak Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü`ne (MAPEG) teslim edilen işletme faaliyet raporları işlemlerinde yaşanan sıkıntılar artarak devam etmektedir. MAPEG çözüm üretmek yerine sorunları görmezden gelerek E Maden sistemi üzerinden giriş yapılması konusunda ısrar etmektedir.

24 Ocak 2018 tarihinde MAPEG Harita Standartları ile başlayan süreç, aynı tarihlerde ne için istendiği anlaşılamayan "E Maden Yetki Belgesi" ile devam etmiştir. "E Maden Yetki Belgesi"nin istenme amacı daha sonraki günlerde belli olmuş, E Maden sisteminin kurulması ve ruhsat sahibi yetkilisi atama olduğu öğrenilmiştir.

Getirilen Harita Standartlarında ITRF-96 3 Derece ile yeni ölçüm standartlarına uygun ölçüm yapılmak zorunda kalınmıştır. Mevsim şartlarından dolayı tekrar ölçüm yapılamayacak sahaların ölçümü Mart hatta Nisan ayına kalmıştır.

29 Ocak 2019 tarihinde ise Madencilik Faaliyetlerinin tamamen elektronik ortamda olacağı, Sevk Fişleri, Daimi Nezaretçi Defteri ve Faaliyet Raporlarının kurulacak olan E Maden sistemi üzerinden girileceği duyurulmuştur. Söz konusu sistem bu teknik raporları hazırlayacak olan YTK firmalarına henüz açılmadan 1 ve 7 Nisan 2019 tarihlerinde iki kez bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Sistem henüz kurulmamışken, karşılaşılabilecek olası sorunlara gelen cevaplarda, özel durumların sistemde yer almadığı ve yetkililer tarafından bu soruların dikkate alınarak sistemin revize edileceği söylenmiş ancak sorunlar henüz giderilmemiştir.

Ortalama Ocak Başı Satış Tutarları 4 Nisan tarihinde yayınlanmış olup, bu fiyatlara göre düzenlenecek Faaliyet Raporları sistemin YTK Firmalarına 18 Nisan`da açılması ile girişi ancak mümkün olmuştur. Raporların girilmeye başlanması ile sorunlar yaşanmaya başlanmış, düzeltme talepleri için sadece bir mail adresi gösterilmiştir. Sistem, MAPEG`e mailler yoluyla ulaşılarak hasbelkader düzeltilebilmiştir. Bu tarih itibariyle hala çözümlenmemiş sorunlar mevcuttur.

19 Nisan 2019 tarihinde yeni bir duyuru ile 28 Şubat 2019 tarihinde yayınlanan 7164 Sayılı Maden Kanunu ile değişikliğe uğrayan devlet hakkı "Ruhsat Taban Bedeli" yerine "Ruhsat Bedeli" üzerinden ve yeni devlet hakkı oranları ile hesaplanacağı bildirilmiştir.

Özetle, bir yıl öncesinden verileceği belli olan ve MAPEG tarafından son 10 günde netliğe kavuşturulan Faaliyet Raporlarının miktar ve oranları, evrakların son verilme tarihi olan 30 Nisan`a bir gün kala güncelleme yapılarak tüm gün ulaşılmaz hale gelmiştir.

YTK listelerinde hala işlenmeyen ruhsat sözleşmeleri olduğu gibi, terki yapılan sahalar da sistemde aktif görünmemektedir, hala bazı ruhsat sahalarında şirket yetkilileri sistemde tanımlı görünmemektedir. Bu ve benzeri sorunlar devam ederken, ruhsat sahiplerinin 29. Maddeye istinaden Kanunu yükümlülükleri yerine getirilemeyecek olup, idari yaptırımlarla karşılaşılacaktır.

MAPEG`in kendisinden kaynaklanan bu sorunların olası mağduriyetlere neden olmaması için, sorunlar çözülene kadar uygulamalara ilişkin süre uzatımına gitmesi gerekmektedir.  MAPEG`in temel işlevi ceza kesmek değil, sorunları kalıcı olarak çözmek olmalıdır.

Anayasa mahkemesinin kanunların geriye yürütülmez ilkesi tanımlanmış olup 2018 yılı faaliyet raporlarının 2019 yılında çıkan kanuna göre istenmesi Anayasa Mahkemesi kararları ile çelişmektedir.

MAPEG`in mevzuat ve bu tür yapısal değişiklikler konusunda başta TMMOB Maden Mühendisleri Odası olmak üzere sektör bileşenlerinin görüşünü almadan, geçiş süreci öngörmeden ve gerekli altyapıyı tamamlamadan yaptığı tek taraflı düzenleme ve uygulamalarının Madenciliğe zarar verdiğini bir kez daha hatırlatmak istiyoruz."