'Resmi işsizlik, yaşanan ve beklenen düzeyden düşük açıklanacak'

Tarih: 09.06.2020 - 16:45

Kategori: Ekonomi

Doç. Dr. Aziz Çelik, "TÜİK Mart 2020 Hanehalkı işgücü Araştırması sonuçlarında işsizlik oranı ve sayısı yaşananın, hissedilenin ve beklenenin oldukça altında açıklanacak" dedi.

Akademisyen Doç. Dr. Aziz Çelik, TÜİK'in dar tanımlı işsizliği beklenenin altında açıklayacağını kaydetti.

Sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Çelik, "TÜİK araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa işten çıkarma yerine kısa çalışma ödeneğinin kullanılması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükecek" ifadelerini kullandı.

Aziz Çelik'in açıklamaları şöyle:

"TÜİK 10 Haziran 2020 Çarşamba günü Mart 2020 Hanehalkı işgücü Araştırması (HİA) sonucunu açıklayacak. Covid-19'un etkilerine işgücü piyasalarına etkilerine ilişkin ilk verilerin görüleceği bu araştırma son derece önemli. İşte bu konuda bir zincir.

Aşağıda açıklamaya çalışacağım bir dizi nedenle TÜİK Mart 2020 HİA sonuçlarında dar tanımlı (resmi) işsizlik oranı ve sayısı yaşananın, hissedilenin ve beklenenin oldukça altında açıklanacak.

İşte bunun nedenleri: Bu dönemde TÜİK Covid-19 nedeniyle yüz yüze anket yapmayacağını açıkladı. Anketler telefon veya diğer elektronik araçlarla yapılacak. Bu durum veri kalitesini etkileyecektir.

Öte yandan Mart 2020 HİA sonuçları Şubat, Mart ve Nisan aylarının ortalamasını yansıtacaktır. Dolayısıyla Covid-19 sonrasını tam olarak bu araştırmada görmek mümkün olmayacak. Araştırmanın yarısı Covid-19 öncesi döneme ait olacak.

TÜİK araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa işten çıkarma yerine kısa çalışma ödeneğinin kullanılması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükecek.

Sadece 3,5 milyon işçi için kısa çalışma ödeneği başvurusu yapıldı. Kısa çalışma ödeneği alanlar iş aramadıkları için işsiz sayılmayacak. 17 Nisan 2020'den sonra işten çıkarma yasağı uygulandı ama bunun etkilerinin bu araştırmada görülmesi mümkün değil.

TÜİK istihdamda olup işbaşında olmayanların sayısını ayrıca açıklıyor. Bunlar istihdam ilişkisi devam eden ve üç ay içinde işlerine döneceklerini düşünenler ile iş başında olmayıp gelirinin en az yarısı elde edenlerdir. Kısa çalışma ödeneği alanlar bu kapsamda olacak.

Öte yandan kısa çalışma ödeneği alamayan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp işsiz kalanların bir bölümü ise Covid-19 nedeniyle iş arama eğiliminde olmayacak ve bu nedenle onlar da işsiz sayılmayacaktır.

Dolayısıyla TÜİK'in dar tanımlı işsizlik oranı ve sayısı Covid-19'un yarattığı depremi yansıtmayacak kadar düşük olacaktır. Nitekim işsizlik sigortası ödeneği başvurularının düşük seyretmesi de bunu doğrular niteliktedir.

Bu noktada geniş tanımlı işsizlik hesaplamasına başvurmak kaçınılmaz. TÜİK'in standart dar tanımlı işsizlik hesaplamasıyla Covid-19'un etkisi anlaşılamaz. Çarşamba günü açıklanacak dar tanımlı işsizlik oranı ve sayısı beklenenin altında olacak. İşsizlik ötelenmiş olacak.

Özellikle iki veri önem taşıyacak. Birincisi istihdamda olup işbaşında olmayanların sayısı, ikincisi iş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı. Gerçek işsiz sayısı ve oranı bu iki veriyi dikkate alarak hesaplanabilir.

Çarşamba günü TÜİK açıklayacağı dar tanımlı işsizlik verisinden daha çok @disk arastirma tarafından açıklanacak geniş tanımlı işsizlik verilerine bakmakta yarar var."

Kaynak : www.istanbulgercegi.com