TÜRK-İŞ: Açlık sınırı bin 800 lira, yoksulluk sınırı 5 bin 903 liraya yükseldi

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun yaptığı “açlık ve yoksulluk” sınırı araştırmasına göre, açlık sınırı dört kişilik bir aile için bin 800 liranın üzerine çıkarken, yoksulluk sınırı ise 5 bin 903 liraya yükseldi.

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı bin 812,47 TL,
gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise 5 bin 903,80 TL. TÜRK-İŞ'in raporuna göre, bir çalışanın yapması gereken yaşama maliyeti ise aylık
2 bin 225,54 TL olarak hesaplandı. 

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı geçtiğimiz aya göre 74 lira, yoksulluk sınırı tutarı ise 241 lira artmıştır. Yılbaşına göre artış tutarı sırasıyla 204 lira ve 666 lira oldu. Son bir yılda mutfağa gelen ek yük 308 lira ve aile bütçesine gelen ek yük 1.002 lira arttı.

Oysa yılbaşında net asgari ücret sadece 199 lira artışla bütün yıl için aylık net 1.603 lira olarak belirlenmişti. Asgari ücretin yürürlüğe girdiği Ocak 2018 ayında 1.989,20 lira olan tek bir işçinin geçimi için yapması gereken aylık harcama bu ay 2.225,54 liraya yükseldi. Böylece asgari ücretle aradaki fark 386 lira’dan 622 lira’ya yükseldi.

Dört kişilik bir ailenin açlık sınırını bile karşılamayan, tek işçinin geçimini sağlamayan asgari ücret, çalışanların içinde bulunduğu olumsuz şartların önemli bir göstergesidir. Var olan ücret gelirleriyle dar ve sabit gelirli kesimler zaten geçinemezken meydana gelen fiyat artışları sonrası satın alma güçleri daha da geriledi.”

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2018 Ağustos ayında şu şekilde gerçekleşti:

"Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 4.26 arttı. Yılın ilk sekiz ayında fiyatlardaki artış yüzde 12.71 oranına ulaştı. Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 20.45 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 12.05 olarak hesaplandı."

TÜRK-İŞ'in raporuna göre, süt, yoğurt, peynir grubunda beklenen zam gerçekleşti ve fiyatlar yüksek oranda arttı. Yapılan hesaplamada sütün litre fiyatı yüzde 13,67 oranında artış gösterirken, yoğurt yüzde 21,04 ve peynir yüzde 17,54 oranında zamlandı.

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta Kurban Bayramı ile kıyma ve kuşbaşı et fiyatı artış gösterdi. Tavuk kilogram fiyatı da artarken sakatat fiyatı değişmedi.

Geçen ay yükselen yumurtanın fiyatında az da olsa düşüş oldu. Bakliyat ürünlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) mevcut stoklar bitmediği için fiyatların değişmediği, yeni mahsulün devreye girmesiyle artış olacağı ifade edildi.

Yaş sebze-meyve fiyatları mevsim şartları ile yaz tatili ve bayram öncesi gerileyen talep nedeniyle biraz düşüş gösterdi. Mutfak harcamasının vazgeçilmez ikilisi kurusoğan ile patates fiyatı bu ay da geriledi.

Geçtiğimiz ay 4,75 TL olan ortalama sebze-meyve fiyatı bu ay 4,63 TL’ye geriledi. Ortalama kilogram fiyatı 4,87 TL olan sebze bu ay 4,43 TL olurken, ortalama kilogram fiyatı geçen ay 4,59 TL olan meyve bu ay 4,91 TL’ye yükseldi.

Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; fiyatı arttığı belirtilen ekmek eski tutarı üzerinden satılıyor. Pirinç fiyatında yine artış tespit edildi, diğer ürünlerin fiyatı bu ay aynı kaldı. 

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı (yüzde 31,14 oranında) ve ayçiçeği yağı (yüzde 11,17) fiyatı arttı, margarin ve zeytinyağı fiyatı değişmedi. Siyah ve yeşil zeytin ortalama fiyatı yine yükseldi.

Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinden ceviz ve ayçekirdeği fiyatı arttı, diğerleri değişmedi. Baharat (kimyon, nane, karabiber, vb.) ürünleri -yeni mahsul çıkmadığı için- aynı kaldı.

Şeker fiyatı yine artarken, bal, reçel ve pekmez fiyatı ile tuz, çay, ıhlamur fiyatı değişmedi. Bazı salça markalarında yüksek oranlı zamlar tespit edildi, diğerlerinin de önümüzdeki günlerde fiyat artırması bekleniyor."