Türkiye’deki yağma ve talanın haritası

AKP hükümeti ülkenin birçok bölgesini rant bölgesi ilan ederek kaynak sularını, ağaçları; hayvanların ve insanların yaşam alanlarını yerli ve yabancı sermayeye teslim ediyor. Maden projelerine her geçen gün bir yenisi ekleniyor.

AKP hükümeti, 17 yıldır ülkeyi rant ve talan politikalarıyla maden şirketlerine peşkeş çekiyor. Kazdağları’ndan Munzur’a, İznik’ten Murat Dağı’na kadar birçok bölge maden şirketlerinin tehdidi altında. Faaliyete geçen maden işletmeleri ise doğal kaynak suları, tarımı ve doğayı olumsuz etkiliyor. Yurttaşlar doğanın, yerli ve yabancı sermayedarlara peşkeş çekilmesine tepkili. Birçok bölgede madenlere karşı protestolar başlamış durumda.

BirGün'den Gökay Başcan'ın haberi şöyle:

UŞAK

Uşak’ın Sivaslı ilçesine bağlı Pınarbaşı beldesinde 15 yıldır faaliyette olan taş ocakları 100’den fazla su kuyusunu kurutmuş durumda. Çevreye verdiği zararı görmezden gelen şirket, kapasite artırımı için ÇED raporu istedi. Kapasite artırımına karşı çıkan yöre halkı ÇED toplantısını yaptırmadı. Uşak ilinin Eşme ilçesinde yer alan Kışladağ’da 2006 yılından bu yana altın çıkarma faaliyetleri yapılıyor. Avrupa’nın en büyük ikinci madeni olduğu söylenen işletmede 450 metre derinlikte ve 1000 metre çapında bir alanda 70 bin ton siyanür kullanılarak altın çıkartılıyor. Siyanürlü suyun çatlaklardan yeraltı sularına karıştığı iddia ediliyor.

ÇANAKKALE

Kanadalı Alamos Gold şirketi Kazdağları’nda siyanürle altın arama faaliyeti yapmak istiyor. Şimdiden binlerce ağaç Orman Müdürlüğü tarafından katledildi. Çevre katliamına karşı çıkan yurttaşlar, Kazdağları’na giderek ‘Su ve Vicdan Nöbeti’ başlattı. Türkiye’nin ‘oksijen deposu’ olarak adlandırılan bölgeye sahip çıkan yurttaşlar ayrıca sosyal medyadan #KazDağınadokunma etkiketiyle tepkilerini dile getiriyor. Kazdağları’ndaki altın madeni projesiyle gündeme gelen Kanadalı Alamos Gold şirketi, Kazdağları’nın yanı sıra Ağı Dağı ve Çamyurt’ da iki farklı maden projesini hayata geçirmeyi hedefliyor. 15 farklı çalışma alanında toplam 10.514 hektar alanda keşif lisansı olan Alamos Altın şirketi, buna ek olarak 31 Aralık 2011 tarihinden sonra, ihalelerde 5.171 hektar daha imtiyaz hakkı satın aldı. Ayrıca Lapseki’de de Kasım 2017’de devreye giren Kestanelik ve S ocaklarında, TÜMAD Madencilik A.Ş tarafından madencilik faaliyetleri devam ediyor.

MANİSA KARAHÖYÜK DAĞI

Akhisar’ın Karahöyük Dağı’nda yıllardır faaliyet gösteren taş ocağının kapasite artırımı için onay aldı. Akhisar’da taş ocağının yıllardır çevreye, tarım alanlarına ve yerleşim yerlerine zarar verdiğini belirten yurttaşların taş ocağının kapasite artırımını onaylamasını Akhisar Belediyesi önünde protesto etti.

BURSA-İZNİK

İznik’te çinko-kurşun-bakır ocağı aramaları için ÇED süreci başladı. Maden aramalarının yapılacağı alan, biyoçeşitlilik rezervi açısından Türkiye’nin en zengin bölgelerinden biri. CHP’li vekiller konuyu Meclis’e taşıyarak tepki gösterdi. Maden arama sahasının büyük bölümü ormanlık alan içerisinde bulunuyor. Bu projeyle İznik Gölü yok olma ile karşı karşıya kalacak.

ARTVİN

Çalık Holding’e bağlı olan Lidya Madencilik ve Sandstorm Gold şirketi tarafından ortak olarak kurulan, Artvin Madencilik’in, Artvin’in Yukarımaden ve Aşağımaden köyleri mevkiinde yapmayı planladığı altın, bakır yeraltı maden işletmesi kapasite artışı projesi ile ilgili olarak başvurdukları ÇED raporu halkın tepkisine, protestolarına rağmen onaylandı.

ANTALYA

Devmar Mermer tarafından Kaş’ta faaliyetlerini sürdüren mevcut mermer ocağının kapatılması beklenirken, 8 mermer ocağının daha açılacağı iddiaları gündeme geldi. Mevcut bulunan mermer ocağını kurulması sürecinde birçok eylem yapılmasına rağmen yaşam hakkı yok sayılarak mermer ocağı yapıldı. Maden çıkarmak için yapılan patlamalar, yer altı sularının yatak değiştirmesine ve kurumasına neden oluyor. Madenin taşınması sırasında ağır yük taşıtlarının çıkardığı toz, sebze ve meyve bahçelerinin kurumasına yol açıyor. Antalya’nın İbradi ilçesinde mermer ocakları projesi gündemde. Projeyi iptal ettirmek isteyen yöre halkı, mücadeleye devam ediyor. Son olarak ‘ÇED gerekli değildir’ kararı iptal ettirildi.

ORDU

Ordu’nun Fatsa ve Ünye ilçelerindeki maden projelerine halk tepkili. Fatsa’da çevre katliamına neden olan altın madenini genişletme amacıyla bazı köy ve mahallelerde sondaj çalışması yapılmaya başlandı. Sondaj çalışmaları sırasında çok sayıda ağaç kesilirken sular da kirlendi. Ünye’nin Şenyurt Mahallesi Kızılkaya Ormanı’nda MTA tarafından yapılmak istenen maden arama sondajına halk tepki gösterdi. Fatsa ve Ünye’de maden, taş ocağı nedeniyle yaşadıkları mağduriyetler nedeniyle yeni maden alanlarının açılmasını istemediklerini belirten yurttaşlar MTA’nın sondaj çalışmasını engelledi. Yurttaşlar, ormana 20 metre kadar giren makinaların önüne geçerek kesimi durdurdu.

KÜTAHYA MURAT DAĞI

Türkiye’deki su kaynaklarının yüzde 40’ına sahip olan ve birinci dereceden deprem bölgesin de yer alan Ege Bölgesi’nin en yüksek dağı Murat Dağı altın-gümüş madeni tehdidi altında. Menderes ve Sakarya nehirleri bu dağdaki yeraltı sularından besleniyor. Bölgenin en önemli temiz su kaynağı olan Murat Dağı’ndaki altın ve gümüş madeni çıkarma projesi için 8 Mayıs’ta verilen ‘ÇED olumlu’ kararının iptali için 60’a yakın kurum ve kişi dava açtı. ÇED raporu onaylanan Anadolu Eksport adlı şirket, o bölgedeki diğer 5 ruhsatını göstererek bölgenin ‘maden sahası’ ilan edilmesini talep etti. ÇED iptal davasında kritik gün 19 Ağustos. Mahkemenin atadığı 7 kişilik bilirkişi heyeti 19 Ağustos tarihinde incelemelerde bulunacak.

MUNZUR

Bölgede, altın, bakır, gümüş, molibden, kurşun, çinko ve krom gibi madencilik faaliyetleri gerçekleştirilmek isteniyor. Hali hazırda 145 maden projesinin bulunduğu kentte, verilen ruhsatlardan bir kısmı Munzur Gözeleri, Munzur Suyu, Mercan Vadisi, Kırk Merdiven Şelaleleri, Tülin Tepe, Tepecik ve Pulur höyüklerini içine alan 43 bin hektarlık alanda ilan edilen Munzur Milli Parkı’nın bir bölümünü de içine alıyor. Arama ruhsatı verilen sahanın bir kısmının florasında bin 900 çeşit bitki tespit edildi, bunlardan 43 çeşidi Munzur Dağları’na, 227 çeşidi Türkiye’ye özgü endemik türlerden oluşuyor. Birçok çevre örgütü ve STK Munzur’un korunması için çağrı yaptı.

BALIKESİR

Kazdağları’nın yanı sıra Balıkesir’de bir çok bölge madencilerin işgali altında. Kızıltepe Altın- Gümüş Madeni 2015 yılından bu yana faaliyeti sürdürürken, Havran ilçesi Eğmir Köyü Altın Madeni, İvrindi Altın Madeni, proje aşamasında. Yine Havran’nın farklı bir bölgesinde yapılmak istenen Demirtepe Altın Madeni projesi yöre halkının mücadelesi sonucunda iptal edildi.

İZMİR BERGAMA

İzmir’in Bergama ilçesine bağlı Ovacık Mahallesi’nde bulunan ve faal olan altın madeni işletmesine rezerv sağlamak için, ilçenin kırsal mahallelerinden biri olan Yerlitahtacı’da, altın madeni açık ocak işletmeciliği projesinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Projeye 2009 yılında verilen ‘ÇED olumlu’ kararı, geçen yıl iptal edildi. Karar, Danıştay tarafından da onanarak kesinleşmiş oldu. Mahkemenin kararının ardından, aynı proje için alan değişikliğine gidildi. Yeniden ÇED başvurusunda bulunuldu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulan dosya, İnceleme Değerlendirme Komisyonu’nda görüşüldükten sonra, ÇED olumlu kararı verildi.

MUĞLA

Muğla’nın Köyceğiz ilçesinde bulunan Altınsivri Tepesi’ndeki Ovilin madeni ocağını 4 yıldır işleten şirket, faaliyet alanını 2,5 hektardan 25 hektara çıkarmak için Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’ne başvurdu. 4 yıldır madenin yarattığı tahribatın sıkıntısı çeken yurttaşlar şirketin başvurusunu protesto etti. Yurttaşlar, Karaçam ve Sığla ormanlarının, biyolojik çeşitliliği ile 80 endemik bitkiye ev sahipliği yaptığını belirtti. Muğla’nın Yatağan ilçesinde 6 yıldan bu yana feldspat madeni Straton Madencilik firması, yeni bir maden ocağı açmak için 2 sene önce harekete geçti. Maden şirketinin, çam ağaçlarını kesmek istemesine köylüler tepki gösterdi. Fıstık çamının tek geçim kaynağı olduğunu belirten köylüler, geçen aylarda bölgeye gelen dozer ve iş makinelerinin çalışmasına engel olmuştu. Ardından açtıkları davayı kazanarak projeyi iptal ettirdiler.