Çiftçilerin bankalara 123.5 milyar TL borcu var

Yüksek girdiler, ürün fiyatının ya geç ya ederinden düşük açıklanması, hasat zamanı yapılan ithalatlar, yetersiz tarım desteklerinin bir de geç ödenmesi çiftçinin bankalara olan borcunu katladı.

Kırsalda çiftçisiniz... Üretmek için gereken girdi maliyetlerini hesaplıyorsunuz; tohumundan gübresine, ilacından mazotuna kadar her şey ithalata bağımlı olduğu için geçen seneye göre zamlı. Geçen sezon kazandığınıza bakıyorsunuz, zaten elinize geçen, o senenin borçlarını kapatmaya yetmemiş. Binbir güçlükle ürettiğiniz mahsulünüzü tüccara maliyetin altında satmak zorunda kalmışsınız. Çünkü ürünün fiyatı ya geç ya ederinden düşük açıklanmış. Tarımsal desteklere bakıyorsunuz, üreteceğiniz ürün için verilecek desteğin ne tutarı belli, ne ödeme tarihi...

Cumhuriyet'ten Gamze Bal'ın haberine göre açıklanacak tutarlar da bunların ödemesi de hep geriden geliyor. Yine de üretiyorsunuz, bu sefer de tam hasat zamanı ürettiğiniz ürün ithal ediliyor, yurtdışındaki çiftçiler kazanırken siz yine kaybediyorsunuz. Eriyen kazancınız yüzünden borçlanarak üretmek zorunda bırakılıyorsunuz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verileri, çiftçinin bankalara olan borçluluğunun bu kısırdöngü yüzünden sürekli arttığını gösteriyor. Son verilere göre, çiftçinin batık kredi miktarı 2019 Temmuz’dan 2020 Temmuz’a kadar yüzde 19.5 artarak 5.3 milyar liraya yükseldi. Aynı dönem aralığında üreticinin bankalardan aldığı kredi miktarı 108.6 milyar TL’den 123.5 milyar TL’ye ulaştı.

“MALİYET DÜŞÜRÜLMELİ”

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, çiftçinin üretime devam etmek için kredi çekmek zorunda kaldığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “2016- 2020 aralığında ilaç yüzde 24, gübre yüzde 32.5, tohum yüzde 36, mazot yüzde 48, elektrik yüzde 56 arttı. Gübretaş dahil, gübre fiyatlarının dolara bağlı artışı nedeniyle DAP ve üre dahil satışlarını dondurduğu bir süreçte yaşıyoruz. Gübrede DAP özelinde son bir ayda artış yüzde 14 düzeyinde. Yüksek maliyetlere rağmen tarımsal destekler hem yetersiz hem de yıllardır geç açıklanıp, geç ödeniyor. Üretim maliyetlerinin düşürülmesi, çiftçinin daha fazla gelir elde etmesi sağlanmalı.”