DİSK-AR: Geniş tanımlı işsiz sayısı 7,5 milyona ulaştı

Tarih: 11.03.2020 - 14:53

Kategori: Sendika

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 10 Mart 2020 günü açıkladığı Aralık 2019 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı ve SGK’nin açıkladığı Aralık 2019 dönemine ait sigortalı istatistiklerini değerlendirdi. ...

İşgücüne katılım oranı düşmesine rağmen, işsizlik artmaya ve istihdam daralmaya devam ediyor. Dar tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 92 bin kişi artarak 4 milyon 384 bine yükselirken, geniş tanımlı işsizlik 7,5 milyon oldu.

İşgücü azalıyor, buna rağmen işsizlik artıyor, işsizler ümitsizleşmeye devam ediyor. Ümitsiz işsizlerin sayısında tırmanış dikkat çekici. Aralık 2018’de 598 bin olan ümitsiz işsizlerin sayısı Aralık 2019’da 898 bine yükseldi. Son 1 yılda ümitsiz işsizlerin oranı yüzde 40 arttı. Böylece ümitsizlerin sayısı 2014’ten bu yana en yüksek seviyesini görmüş oldu. İstihdamda daralma eğilimi devam ediyor. Türkiye ekonomisi son bir yılda yalnızca 3 bin kişilik yeni istihdam yaratabildi. Aralık 2019’da istihdam edilenlerin sayısı 27 milyon 658 bin kişi olarak açıklandı.

Aralık 2018’de 4 milyon 165 bin olan mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı Aralık 2019’da 102 bin artarak 4 milyon 267 bin oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,2 puan artarak yüzde 13,1’e yükseldi. Aralık 2018’de 27 milyon 655 bin olan mevsim etkisinden arındırılmamış̧ istihdam Aralık 2019’da 27 milyon 658 bine geriledi. Krizin etkilerinin yeni gözlendiği 2018 yılı sonuna göre 3 bin artmış görünen istihdam artışında azalma eğilimi devam ediyor.

SGK’nin yayımladığı sigortalı istatistiklerindeki azalma göze çarpıyor. 2017’de 16 milyon 369 bin olan sigortalı işçi sayısı 2019 Aralık’ta 16 milyon 10 bine geriledi. Buna karşılık 2017’de 7,4 milyon olan pasif sigortalı sayısı 2019 Aralık’ta 8 milyon 25 bine yükseldi. Böylece 2017’de 2,33 olan aktif/pasif oranı 2019 Aralık’ta 2,11’e geriledi.

DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı Aralık 2019’da 7,5 milyona ulaştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 21,8 olarak hesaplandı. Aralık 2018’e göre geniş tanımlı işsiz sayısı 374 bin kişi arttı.

Aralık 2019’da mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işsizlik yüzde 15,8 olarak hesaplandı. Tarım dışı işsizlik kadınlar arasında yüksek seyretmeye devam ediyor. Aralık 2019’da kentsel genç kadın işsizliği yüzde 34,8 olarak açıklandı.

Aralık 2018’de 4 milyon 302 bin olan mevsim etkisinden arındırılmamış dar tanımlı işsiz sayısı Aralık 2019’da 92 bin kişi artarak 4 milyon 394 bine yükseldi (Grafik 1). Mevsim etkisinden arındırılmamış işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,2 puan artarak yüzde 13,7 olarak gerçekleşti.

Aralık 2018’de yüzde 13,2 olan mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik, Aralık 2019’da yüzde 13,1 oldu.

DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı Aralık 2018’de 7 milyon 153 bin iken Aralık 2019’da 374 bin artışla 7 milyon 527 bin kişi oldu. Geniş̧ tanımlı işsizlik oranı Aralık 2019’da yüzde 21,8 olarak hesaplandı (Tablo 1). Ümidini kaybeden işsizler son 1 yılda yüzde 40 arttı. 2019 yılı sonunda iş bulma ümidini kaybedenlerin sayısı 838 bine ulaştı. Ümitsizlerin sayısındaki artış dikkat çekicidir.

Tablo 1: Geniş Tanımlı İşsizlik (Aralık 2018-Aralık 2019) (Bin)

İşsiz Türü	Aralık 2018	Aralık 2019	Fark
Dar tanımlı işsizler	4.302	4.394	92
İş aramayıp çalışmaya hazır olanların tümü	2.308	2.468	160
*a-İş bulma ümidi olmayanlar*	598	*838*	*240*
*b- Diğer iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar*	*1.710*	*1.630*	*-80*
Zamana bağlı eksik istihdam	401	543	142
Mevsimlik çalışanlar	142	122	-20
Toplam	7.153	7.527	374

Kaynak: TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırması Aralık 2019, DİSK-AR tarafından hesaplanmıştır.

Not: Dar ve geniş tanımlı işsizlikle ilgili yöntemsel açıklama ektedir.

Son 1 yılda ümitsizlerin sayısı yüzde 40 arttı!

Bilindiği gibi TÜİK, Hanehalkı İşgücü Araştırması’nda işgücüne dahil olmama nedenlerinin ayrıntısını da yayımlıyor. 2014 Aralık’ta 593 bin olan ümitsizlerin sayısı 2018 Haziran’da 484 bine düştü. Aralık 2018’de 598 bin olan ümitsizlerin sayısı krizin etkilerinin iyice arttığı 2019 yılı son ayında 838 bine yükseldi (Grafik 2). Böylece Aralık 2018 ve 2019 arası ümitsizlerin sayısı yüzde 40 arttı. Son bir yılda 240 bin kişi iş bulma ümidini kaybetti.

Sigortalı sayısı azalıyor

SGK verileri ekonomik krizin sigortalı işçi sayısı üzerindeki olumsuz etkisini çarpıcı biçimde ortaya koyuyor. Sigortalı işçi sayısı azalıyor. Ekonomik krizin olumsuz etkisi devam ediyor. SGK verileri istihdamdaki azalmayı ortaya koyuyor. 2017 yılına göre sigortalı işçi sayısı 359 bin kişi azaldı.

2017’de 16 milyon 369 bin olan sigortalı işçi sayısı 2019 Aralık’ta 16 milyon 10 bine geriledi. Buna karşılık 2017’de 7,4 milyon olan pasif sigortalı sayısı 2019 Aralık’ta 8 milyon 25 bine yükseldi. Böylece 2017’de 2,33 olan aktif/pasif oranı 2019 Aralık’ta 2,11’e geriledi

Krizden bu yana istihdamda 1 milyon 660 bin azalış

Aralık 2018’de 27 milyon 655 bin olan mevsim etkisinden arındırılmamış̧ istihdam Aralık 2019’da 27 milyon 658 bin oldu (Grafik 5). Son 1 yılda istihdamdaki artış 3 bin kişi ile sınırlı kaldı. Kriz öncesinde Ağustos 2018’de 29 milyon 318 bin olan toplam istihdam Aralık 2019’da 27 milyon 658 bine geriledi. Ağustos 2018’den bu yama istihdamdaki toplam azalış 1 milyon 660 bin oldu (Grafik 4).

Gençler ve kadınlar ilk sırada

Genç işsizliği ve kentsel kadın işsizliği son 1 yılda en yüksek işsizlik türü olarak görülmeye devam ediyor. Aralık 2019’da da en fazla artış kentsel genç kadın işsizliğinde görüldü.

Mevsim etkisinden arındırılmamış genç işsizliği 0,5 puan artarak yüzde 24,5’ten yüzde 25’e, mevsim etkisinden arındırılmamış kadın işsizliği 1,4 puan artarak 15,4’ten yüzde 16,8’e yükseldi.

Krizde kentsel genç kadın işsizliği yüzde 36’lara ulaştı, kadın işsizliği kategorisinde en yüksek işsizlik seviyesini gördü. Aralık 2019’da da kentsel genç kadın işsizliği yine en yüksek işsizlik türü oldu (Grafik 6).

Ne eğitimde ne istihdam olanların (NEET) oranında da artış görülmektedir. NEET oranı 0,5 puan artarak Aralık 2019’da yüzde 25,4’e ulaştı