Erdal İnönü'nün 13. ölüm yıldönümü

Eski SHP Genel Başkanı, Başbakan Yardımcısı, Devlet Bakanı ve fizik profesörü Erdal İnönü'nün ölümünün üzerinden 13 yıl geçti.

Bilim insanı olmasının yanı sıra siyasetçi kimliği ile de tanınan Erdal İnönü 13 yıl önce bugün hayata gözlerini yumdu. 

Erdal İnönü, 1926‘da İsmet İnönü ve Mevhibe İnönü‘nün oğlu olarak Ankara‘da dünyaya geldi.

İlk, orta ve lise öğrenimini Ankara’da tamamladı. 1947 de Fen Fakültesi‘nden fizik lisansı diploması aldıktan sonra A.B.D.‘ye gittti. California Teknoloji Enstitüsü‘nde lisans üstü öğrenimini yapan İnönü, yüksek lisans ve doktora derecelerini de aynı enstitüden aldı. Aynı senelerde teorik fizik alanında araştırmalar da yaptı. Türkiyeye dönmesinin ardından Ankara Üniversitesinde Fizik Asistanı olarak göreve başladı.

Askerlik görevini tamamladıktan sonra üniversite doçentlik sınavını verdi. 1957 – 1960 yılları arasında tekrar Amerika‘ya giderek “Atom Enerjisinden Yararlanma Programı” içinde çeşitli üniversite ve araştırma enstitülerinde araştırmalar yaptı.

1964 – 1974 tarihleri arasında Ortadoğu Teknik Üniversitesi‘nde Fizik Profesörü olarak çalıştı. ODTÜ’de öğretim üyeliği görevinin yanı sıra, araştırma ve yönetim görevleri de yaptı. Teorik Fizik Bölümü Başkanlığı, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı, Üniversite Rektörlüğün görevlerinde bulundu.

1974‘te İstanbul Boğaziçi Üniversitesine geçti. 1974 – 1983 yılları arasında fizik profesörlüğünün yanı sıra 6 yıl kadar da Temel Bilimler Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı.

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) kuruluşuna katkıda bulundu, ve Tübitak Temel Araştırmalar Enstitüsü‘nde kurucu müdürlük görevini yürüttü. Aynı zamanda NATO Fen Komitesi‘nde çalıştı ve UNESCO Yürütme Kurulunda görev aldı.

Erdal İnönü, 1983 yılında Sosyal Demokrat Parti’nin (SODEP) kurucu genel başkanı olarak siyasete atıldı. SODEP ile Halkçı Partinin Birleşmesi sonucu kurulan SHP‘nin ilk olağanüstü kurultayında SHP Genel Başkanı seçildi ve görevini 1993 yılına kadar sürdürdü.

1986 yılı ara seçimlerinde İzmir Milletvekili seçildi. 1987 ve 1991 genel seçimlerinde yeniden İzmirden milletvekili seçilerek parlamentoda görevine devam etti.

1991 Genel seçimlerinden sonra Doğru Yol Partisi ile SHP’nin kurduğu koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak görev üstlendi ve 1993 yılına kadar bu görevini sürdürdü.

SHP’nin Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmesinin ardından, 27 Mart 1995 tarihinde koalisyon’un Sosyal Demokrat kanadında değişikliğe gidildi. Erdal İnönü bu değişiklikle Dışişleri Bakanı olarak atandı ve 27 Mart1995 – 05 Ekim 1995 tarihleri arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

Prof. Dr. Erdal İnönü, tedavi gördüğü ABD‘nin Houston kentinde, 31 Ekim 2007‘de TSİ 05:00’da hayatını kaybetti. İnönü'nün cenazesi 2 Kasım'da Ankara’ya getirildi. Definine ilişkin ilk tören 3 Kasım Cumartesi günü saat 11.00’de TBMM’de yapıldı; cumartesi gününe dek cenazesi Gülhane Askerî Tıp Akademisi'nde (GATA) korundu. İnönü’nün naaşı devlet töreninin ardından, doğduğu Pembe Köşk’ün bahçesine getirildi. İnönü için burada da bir tören gerçekleştirildi. Eşi Sevinç İnönü’nün isteği doğrultusunda İstanbul’a götürülen İnönü’nün cenazesi, 4 Kasım Pazar günü Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.

Erdal İnönü'nün başlıca bilimsel yapıtları şöyle:

1923-1966 Döneminde Fizik Dalındaki Araştırmalara Türkiye'nin Katkısını Gösteren Bir Bibliyografya ve Bazı Gözlemler (1971)
1923-1966 Dönemi Matematik Araştırmaları Bibliyografyası ve Bazı Gözlemler (1973)
Group Theoretical Methods in Physics (1983; Meral Serdaroğlu'yla birlikte)

Erdal İnönü'nün diğer yapıtları ise şöyle:

Mehmet Nadir Bir Eğitim ve Bilim Öncüsü (1997)
Anılar ve Düşünceler 1. Cilt (1996)
Anılar ve Düşünceler 2. Cilt (1998)
Anılar ve Düşünceler 3. Cilt (2001)
Kurultay Konuşmaları (1998)
Fikirler ve Eylemler Tarih, Bilim ve Siyaset Üzerine Konuşmalar (1999)
Bilim Konuşmaları (2001)
Üçyüz Yıllık Gecikme Tarih, Kültür, Bilim ve Siyaset Üzerine Konuşmalar (2002)
Bilimsel Devrim ve Stratejik Anlamı (2003)