loading
close
SON DAKİKALAR

OVP’de sağlık ve ulaştırma bütçesi

Çiğdem Toker
Tarih: 08.09.2021
Kaynak: Çiğdem Toker-Sözcü

Çiğdem Toker: Bir yılda 8 milyar TL'lik bir artış! Bu sapma bize, döviz kurundan ihale usullerine, enflasyona kadar birçok gösterge ve gelişmenin nasıl bozulduğunu da anlatabilir.

OVP kısaltmasıyla anılan Orta Vadeli Program, gelecek yılın bütçe hazırlığını başlatır. Bunu yaparken; bütçe tahminlerini, ekonomik büyüklükleri, hedefleri, kamu kuruluşlarına ayrılacak ödenek tekliflerini, borçlanma gereğinin ne olacağını da topluma anlatır. Bu yanıyla OVP'yi, ülkeyi yönetenlerin bir taahhütnamesi diye görmek yanlış olmaz.

Her OVP, gelecek üç yıla ilişkin beklenti ve tahminleri kapsar.

Merakınız ve sabrınız varsa, ülkeyi yönetenlerin ne kadar gerçekçi bir tablo çizdiğini ve ne kadar yanıldığını bu metinlerden görebilirsiniz.

★★★

Cumhurbaşkanı Erdoğan imzasıyla yeni açıklanan OVP, 2022-2024 dönemini kapsıyor. Haberlere ve yorumlara bakacak olursanız, metne konulan hedefler inandırıcı değil. Çünkü hedefler tutmadı, tutmaz da.

OVP'lerde az işlenen bir boyut da “sermaye giderleri” adlı harcama kalemidir. Kabaca bina yatırımı diye özetlemek mümkün. Devletin yaptırdığı, edindiği binalar, taşınmazlar, “diğer inşaat işleri”ni kapsayan taşınmaz sabit sermaye malları, ömrü bir yıldan uzun olan mal ve hizmet alımları diye uzun bir liste. Bütün bunlar için yapılan harcamalara sermaye gideri deniyor. Yani hastane, hizmet binası, köprü, tünel, okul, yurt, Cumhurbaşkanlığı sarayları, büyük yerleşkeler de sermaye gideri kaleminde izlenebilir. Gizlenmediği ölçüde tabii.

27.8 MİLYAR TL

Yeni OVP'deki üç yıllık tahminler, kamu özel işbirliği (KÖİ) modeliyle yaptırılan projelere dair fikir veriyor. Örneğin. Sağlık Bakanlığı bütçesinde 2022 yılı için sermaye giderleri için ayrılan tutar 27 milyar 840 milyon TL.

Bu tutarın içinde gerek KÖİ modeliyle yaptırılan gerekse yeni nesil/yeni ihale edilen şehir hastanesi harcamaları da yer alıyor. 27.8 milyar TL'lik yeni tahmin, yüksekliğinin yanı sıra bir yıl önceki tahminde gerçekleşen büyük sapmayı da gösteriyor. 2020 tarihli OVP'de (plan ve program birleşti) Sağlık Bakanlığı'nın 2022 yılı sermaye giderleri için yaklaşık 20 milyar TL konulmuştu.

Bir yılda 8 milyar TL'lik bir artış! Bu sapma bize, döviz kurundan ihale usullerine, enflasyona kadar birçok gösterge ve gelişmenin nasıl bozulduğunu da anlatabilir. Doğrudan olmasa da KÖİ  modelinin bütçeye ve kamu kaynaklarına yaptığı tahribatı da yansıtıyor. Sağlık Bakanlığı'nın sermaye giderleri kalemi, şehir hastaneleri için fikir verirken, Ulaştırma Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü'nün aynı kalemleri de otoyol, tünel, havalimanı projelerine ayrılan kaynakla ilgili kanaat oluşturuyor.

Zaten bütçe tahminlerine bakışta, sermaye giderleri kaleminde en yüksek pay konusunda Sağlık Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı birbirini izliyor.

 

GEÇEN YIL NASILDI?

Geçen yıl yayımlanan OVP'de aynı kurumların sermaye giderleri şöyleydi:

 

Bir yıl arayla iki OVP'deki 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin dört kurumun sabit sermaye gideri tahminleri arasındaki farka dikkat. Mesela geçen yıl iktidar, Ulaştırma Bakanlığı'nın 2022'de yapacağı sermaye gideri harcamasını 14.3 milyar TL olarak tahmin ederken, bu yılki OVP'de aynı tahmini 18.8 milyar TL'ye çıkarmış.

Hedeflerin inandırıcılığı bu büyük makastan görülebilir.

ÜYE YORUMLARI

Yorum Yap

Facebook Yorumları