Onur Öymen: 'Lozan eskimiştir' diyeceğinize Yunanistan'ın Lozan'daki yükümlülüklerini yerine getirmediğini söyleyeceksiniz

Tarih: 08.12.2017 - 12:56

Kategori: Medya

Emekli büyükelçi ve CHP Eski Milletvekili Onur Öymen: Lozan eskimiştir diyeceğinize Yunanistan'ın Lozan'dan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini söyleyeceksiniz.

Emekli büyükelçi ve CHP Eski Milletvekili Onur Öymen, Can Ataklı'nın hazırlayıp sunduğu Yazıişleri programına konuk olarak katıldı.

Öymen, dış politikanın ciddi bir iş olduğunu belirterek, "Lozan eskimiştir yenisini yapalım derseniz bugünkünü de kaybedersiniz" dedi.

"İktidarız her şeyi biliriz derseniz Türkiye'yi sıkıntıya düşürürsünüz" diyen Öymen, "18 adadan bahis yok. Türkiye bunu içine sindirmiş gibi. 18 adanın Yunanistan'a verildiği bir anlaşma varsa söyleyin, bilelim" ifadelerini kullandı.

"Lozan'daki Türklerin sahip olduğu topraklarına bakın bir de bugüne bakın"

Öymen'in açıklamaları şöyle:

"Cumhurbaşkanının Yunanistan ziyareti aslında bir fırsattı. Lozan'ı dile getirecekseniz, Lozan eskimiştir diyeceğinize Yunanistan'ın Lozan'dan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini söyleyeceksiniz.

Lozan'da 13. madde adaların silahlandırılmasını öngörüyor. Yunaistan buna rağmen silahlandırıyor. Lozan'ın 14-15-16'ncı maddeleri var. 14 ve 15'nci maddelerde hangi ada kime o belirtilir. 16. madde 'aidiyeti belirsiz adaların geleceği ilgili ülkeler tarafından kararlaştırılır' der. Mesela Kardak, mesela 18 ada. Gönül isterdi ki cumhurbaşkanı bunları dile getirsin. Yunanlılar bu adalara fiilen el koydular. Bunlar Lozan'a aykırı. Türkiye'nin en önemli meselelerinden biri şu anda bu. Azınlıklarla ilgili bir kaç madde var. 34 ve 47'nci maddeler azınlıkların haklarını anlatır. 45'nci madde 'Türkiye'deki Rum azınlıkların haklarının aynısı Batı Trakya'daki azınlıklara verilir' der. Ancak o haklar verilmiyor. Orada görev yaptım. Üniversiteyi bitiren inanlar içinde 'görev yapabilir' denilen insan sayısı 5.

Okullarda okutulacak kitapların ulaştırılmasına izin vermiyorlar. Bir tane ders kitabında 'insanlık yakında aya gidecektir' diyor. İnsanlık aya yıllar önce gitmiş hala eski kitaplar okutuluyor. Yeni kitapları vermiyorlar.

Lozan'daki Türklerin sahip olduğu topraklarına bakın bir de bugüne bakın.

İstanbul'a tahsile gidecek, hasta örneğin 'uzun süre yurt dışına çıktın vatandaş değilsin' diyorlar. 60 bin kişi var böyle. Vatandaşlıktan çıkardıklarını da geri almıyorlar.

"Yunanistan ile Lozan'ı konuşacaksanız Yunanistan nasıl ihlal ediyor anlatacaksınız"

Müftü meselesine gelince Yunanistan AİHM'de mahkum edildi. Mehmet Emin Aga müftü seçildi, hapsettiler. AİHM Yunanistan'ı mahkum etti, buna rağmen uygulamadılar. Söyleyecekseniz bunu söyleyeceksiniz.

Yunanistan ile Lozan'ı konuşacaksanız Yunanistan nasıl ihlal ediyor anlatacaksınız. Ege'de karasuları 6 mildir. Bütün dünyada karasuları kadar hava sahası vardır. Yunanistan 'hava sahası 10 mil' diyor. Türk uçakları 6 mili geçince 'ihlal ettiniz' diyor. Dünyanın başka ülkesinde bu var mı, yok. Bir Türk savaş gemisi Yunanistan adalarına 7 mil yaklaştı suç değil ama güverteden helikopter havalansa ihlal diyorlar.

"Lozan ciddi bir iş, gitmeden çalışacaksınız"

Bizim hatamız Lozan'da mütekabiliyet sistemi var. Biz vakıflar yasası çıkardık mesela. Yunanistan'ın vakıflar yasasından daha fazla hak verdik. Yunanistan'da bir yasa vardı. 3'ten fazla çocuğunuz varsa devlet yardım ediyor. Yunanlar 'helen olacaksınız' diyor. Irk, dil, din ayrımı var mı Lozan'da? Lozan değişikliğe 1936'da Boğazlar Anlaşması yerine Montrö'yü koydurduk. Hatay'ın katılması var. 1932'de İtalya ile anlaşma imzaladık. İtalya bazı adacıkları Türkiye'ye bıraktı biz de bazılarını İtalya'ya bıraktık. Lozan eskimiştir yenisini yapalım derseniz bugünkünü de kaybedersiniz.

Bugün dünya devletlerinin hangisi Türkiye'nin yanında yer alıyor. Bugünkü koşullarda herhangi bir Avrupa ülkesinin Yunanistan'a karşı Türkiye'yi desteklemesi söz konusu değil. Lozan ciddi bir iş. Gitmeden çalışacaksınız. Dış politika ciddi bir iştir. İktidarız her şeyi biliriz derseniz sıkıntıya düşürürsünüz Türkiye'yi. Konuyu Meclis'e getirip, basında tartışmaya açarsınız.

"18 adadan bahis yok. Türkiye bunu içine sindirmiş gibi"

Lozan'ın 40. maddesine bakın. Dini eğitim kuruluşlarında azınlıklara yönetim hakkı veriyor, bize niye vermiyorsunuz? Atina Anlaşmasında müftülerin azınlık tarafından seçileceği söyleniyor. Bunu deseniz karşınızdakinin verecek cevabı yok.

18 adadan bahis yok. Türkiye bunu içine sindirmiş gibi. 18 adanın Yunanistan'a verildiği bir anlaşma varsa söyleyin, bilelim.

Lozan kahramanı İsmet paşa Bakanlar Kurulu'ndan geçmiş bir mesele hakkında telgraf çekecekken 'dışişleri de görsün sakınca yoksa çekilsin' diyor.

Yunanistan'a gittiniz. Bundan sonra muhasebesini çıkaracağız. Normal gelenek sürdürülse gelir Meclis'te izahat verirler. Biz orada ne elde ettik? Yandaş basında zaferden zafere koşuyoruz, Yunanistan'da ne zafer kazandık, biraz bocalıyorlar şimdi.

"Çipras 'Kıbrıs işgal altındadır' diyor. 'Biz oraya meşru bir harekat yaptık, nasıl işgal dersiniz' diye hemen cevap vermek gerekirdi"

Biz Yunanlılarla çok mücadeleler verdik. 25 bine yakın Türk zorluklarda yaşadı. Diplomatlar, vekiller giremiyordu. (Batı Trakya'ya) Öyle bir dönem geçirdik. Bu olurken Yunanistan AB ülkesiydi. AB'ye ve Lozan'a göre Batı Trakya'daki Türklerin buradakilerle eşit olması lazım ama eşit değil.

-NATO'da daimi temsilciyken Yunan daimi temsilci 'boğazlar için Türk boğazları denmesine karşıyım' dedi. Ben de 'Yunan krallığının temsilcisinin görüşüne katılmıyorum' dedim. Yunan temsilci 'biz krallık değiliz' dedi. 'Lozan'da öyle yazıyor' dedim.

Çipras 'Kıbrıs işgal altındadır' diyor. Biz oraya meşru bir harekat yaptık, nasıl işgal dersiniz. Hemen cevap vermek gerekirdi. (Kıbrıs'ın AB'ye kabul edilmesi) Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıs Rum kesimi AB'ye aynı anda üye olabilir. Kıbrıslı Rumlar üye olamaz. Alman Dışişleri Bakanı (Klaus) Kinkel vardı. "Benim cesedimi çiğnemeden kimse Rumları Kıbrıs'a sokamaz' dedi. Kıbrıslı Rumlar şantajla girdi AB'ye. Londra-Zürih anlaşmalarına bakın ne diyor. Adam basının önünde Kıbrıs işgal altındadır diyorsa bunları söyleyeceksiniz. Bunlar ciddi işler. Hangi düzeyde olursanız olun dersinize çalışacaksınız.

"İsrail devlet kurduktan 11 saat sonra Amerika tanıdı"

İsrailliler 'Kudüs 3 bin yıldır Yahudilerin merkezidir' diyor. 3 dinin kutsal şehri sayılıyor Kudüs. İsrail'in kuruluşu sırasında oradaki Yahudi nüfusun oranı yüzde 3'tü. İngilizlerin desteğiyle Filistinlileri evlerinden uzaklaştırdılar, bunun için 3 terör örgütü kurdular. İngilizlerin desteğiyle katliamlar yaptılar. İsrail'e göç edebilecek İsrailli sayısına sınırlama vardı. İngilizlere saldırmaya başladılar sonra. İşin başlangıcında Yahudi terörü var. Bunun sonucu İngiltere çekilmeye karar veriyor. İngiltere çekildiği gün devlet kurdular. Amerika'nın kurulan devleti tanıması 11 saat sürdü. Orada yoğun bir Yahudi lobisi var.

Trump seçimler sürecinde İsrail'e gül attı. Seçilirse Yahudi lobisine ihtiyacı vardı. Trump iç politikada büyük sıkıntı içinde. Bunlardan kurtulmak için Yahudi desteğinin fazla olmasını istiyor.

Orta Doğu'da kalıcı olmak istiyorlar yeni gaileler lazım. Trump'ın çıkışı kontrol edilemezse Suriye'de yaşananlardan fazlası yaşanabilir. İsrail 1967'de işgal edene kadar Kudüs İsrail'in tam kontrolünde değil. Doğu Kudüs Filistin'in başkenti sayılıyor. BM'nin 1957 kararı var. İsrail'in Kudüs olaylarını kınayan kararlar var.

"İsrail fiilen işgal eden taraf"

Haçlı seferlerinin asıl hedefi Kudüs'ü ele geçirmek. Neticede beceremiyorlar. Osmanlı toprağı olarak bin 400 yıl yaşıyor. 1. Dünya Savaşı'ndan sonra bütün bu topraklar İngilizler alıyor.

İngilizler Yahudi devleti kurmayı politika unsuru haline getiriyorlar. Terör yoluyla Filistinlileri oradan uzaklaştıracağız yerlerine Yahudileri getireceğiz, diyorlar. Bugüne kadar geliyor. İsrail devlet kurdu ama huzura kavuşamadı Filistinlilerin de huzuru kalmadı. Filistin de tam devlet olarak tanınmadı.

İsrail'i fiilen işgal eden taraf. Amerika'nın bunu tanıması sonuç. Bunun İsrail'e üstünlük sağlayacağını görüyorlar. İsrail'de bile bunun yanlış olduğunu söyleyenler var. Amerika'da eleştirenler var. Buna ne çare bulacağız. Arap ülkeleri ile içli dışlı ilişkileri var Amerka'nın. Mısır Amerika'dan yardım alıyor. Libya bölünmüş vaziyette. Arap ülkeleri birlik içinde değil. İran'la Arap ülkeleri arasında iyi ilişki yok.

"Filistinlilere çok büyük haksızlık yapılmıştır"

(Kudüs'ün başkent ilan edilmesine karşı olanlar) Kudüs'ü başkent olarak tanımayacaklarını, Doğu Kudüs fiili başkent olarak tanıyacaklarını, destek olacaklarını söyleyeceklerdir.

Şunu herkesin bilmesi lazım Filistinlilere çok büyük haksızlık yapılmıştır. Filistin terörü Yahudi terörüne karşı ortaya çıktı. Suriye'deki durumun bir an önce normalleşmesi lazım. Suriye'nin toprak bütünlüğünün mutlaka sağlanması lazım. Irak'taki gibi ayrı devlete izin vermemek lazım.

Irak anayasasına göre Kuzey Irak'ta Kürt özerk bölgesi var. Anayasası, silahlı güç hakkı var. Irak'ın kuzeyindeki bölgede bir tek Irak yetkilisi yok. Terörle mücadelede güçlük çekiyoruz. Yerel yönetimin insafına kalmışız. Yerel yönetimi Amerika yönlendiriyor. 38 bin peşmergeye ABD maaş veriyor. Nasıl bir ülke ki ülkesinin bir bölümü yabancı bir ülkeden eğitim ve para alıyor. Suriye'nin toprakların tamamında egemen olması gerekiyor.

Biz Suriye'nin egemenliğine saygı göstereceğiz. Ama onlar da gösterecek. Bugün bile haritalarında Hatay'ı Suriye'de gösteriyorlar. Türkiye'nin topraklarında talepte bulunmaktan vazgeçeceksiniz. Amerika da terör bitince toprakları Suriyelilere bırakacak anayasalarını yazmayacak.

"Bütün temasları en üst düzeyden yürütmeyeceksiniz. Diplomaside sürecin en son damgasını üst düzey vurur"

-Mısır'da büyük bir dünya liderler zirvesi toplandı. Bazı Arap ülkeleri hiç gelmedi. Çünkü terör eylemlerini benimsiyorlar. Şimdi de bazı liderler gelmeyebilir. Bu tip zirvelerde batıdaki gibi metin çıkması pek sık gördüğümüz şey değildir. Bizim tanıdığımız başkent Tel Aviv. Türkiye'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak görmediği muhakkak. İsrail'e gidecekseniz Tel Aviv'e gideceksiniz. Resmi görüşme için Kudüs'e gitmeyeceksiniz..

Amerika İsrail'in başkent olmasını daha önce ilan etmiş hayata geçirmesini 6 ayda bir erteliyorlar.

Burada Türkiye bölgedeki en etkili devlet olması. İsrail'i ilk tanıyan devlet olması nedeniyle İsrail'in Türkiye'ye borcu var. Sert üslubu bir tarafa bırakacaksınız. Bütün temasları en üst düzeyden yürütmeyeceksiniz. Diplomaside sürecin en son damgasını üst düzey vurur. Anahtar cumhuriyetin fabrika ayarlarına döneceksiniz."