Romanları önce sel sonra devlet vurdu

Romanlar, aradan 4 yıl geçmesine rağmen hâlâ geçici olarak yerleştirildikleri prefabriklerde yaşıyor...

İstanbul'da 8-9 Eylül 2009'da yaşanan ve 31 kişinin yaşamını yitirdiği büyük sel felaketiyle yerlerinden olan Romanlar, aradan 4 yıl geçmesine rağmen hâlâ geçici olarak yerleştirildikleri prefabriklerde yaşıyor. Çatalca'nın Romanların yaşadığı Kaleiçi Mahallesi, selden en ağır şekilde etkilenen mahallelerden biri oldu. Romanların evlerinin bir kısmı tamamen yıkıldı, bir kısmı ağır hasar gördü. Mahallede çoğu tapusuz olan evler mühürlenirken, sel felaketini yaşayan 62 aile, Çatalca Kaymakamlığı tarafından bölgeye inşa edilen 21 metrekarelik konteynırlara yerşeltirildi. Kendilerine 2 sene içinde inşa edilecek yeni konutlara yerleşecekleri sözü verildi. Ancak aradan 4 yıl geçmesine rağmen çivi bile çakılmış değil.

KALMAK ZULÜM, DÖNMEK YASAK

Prefabriklerde yaşayan Romanlar, dört yıldır yerleştirilecekleri konutların inşasını bekliyor. Yaptıkları sözleşmelerde boşalttıkları evlerine dönmelerinin yasak olduğu, döndükleri takdirde hem eski konutlarından çıkarılarak haklarında yasal işlem yapılacağı hem de geçici afet konutlarının kendilerinden geri alınacağı yazıyor. 62 yaşındaki Burhan Demirci, “Burada yaşamak zulüm, ama mecburiyetten kalıyoruz. Kiraya çıkacak imkanımız olsa, kimse durmaz burada ” diyor.

'HER ŞEYİMİZİ SELDE YİTİRDİK'

Nazik Gülde, sel felaketinden komşusunun çatıyı kırıp kendisini suyun içinden çekmesiyle kurtulmuş. 60 yaşında, anne babasının doğma büyüme Kaleiçi Mahallesi'nden olduğunu söylüyor. “Her şeyimizi selde yitirdik, bir çay kaşığımız dahi kalmadı” diyor. Gülde, “Artık evlerimizi yapsınlar istiyoruz. Yapmayacaklarsa söylesinler, başımızın çaresine bakalım. Artık burada yaşayamıyoruz. Devlet bunu görmüyor mu?” diye soruyor.

‘ÇOCUKLAR HEP HASTA’

Aileler geçimlerini hamallık, hurdacılık, çiçekçilik, ev işçiliği ile sağlıyor. Bir konteynırda 7-8 nüfuslu aileler yaşıyor. Yazın gündüz vakti nemden ve ısıdan konteynırlarda duran yok. Kışın ise tavanların aktığını söylüyorlar. Gülşah Kuloğlu'nun sel felaketi sırasında 20 günlük olan bebeği şimdi dört yaşında. Kuloğlu, “Kışın ayrı çile, yazın ayrı çile çekiyoruz. Bu evler çürüdü artık. Dışı teneke içi plastik. Çocuklarımız rutubetten, plastik kokusundan hasta oldu. Çoğu astım, bronşit oldu” diyor.

***

Dört yılda ne yapıldı?

Çatalca Kaymakamlığı Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfı Müdürü Tarık Çalışkan, Romanların yerleştirilecekleri evler için ön projenin çizilidiğini, hane bazlı tasarlanan projelerin yüzde 90’ının Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü tarafından onaylandığını söyledi. “Muhtaç ailelere ev yapımı” olarak tasarlanan projede ailelerin inşa edilecek konutlarda yalnızca oturma hakkı olacak. Projenin yapılabilmesi için KİPTAŞ ile anlaşmaya çalıştıklarını belirten Çalışkan, projenin neden bu zamana dek tamamlanamadığını, “Yer tahsisleri, tahsislerin imara dönüştürülmesi, gerekli izinlerin alınması, gerekli müracaatların yapılması uzun soluklu bir iş. Bunu yapmak zaman aldı” diye açıkladı.

Çatalca Romanlar Derneği Başkanı Mehmet Uysal, yapılacak evlerin prefabriklerde yaşayanların üzerine kayıtlı olmayacağını ve yalnızca sigortası olmayan yardım ihtiyaç sahiplerine tahsis edileceğini söylüyor. Uysal, “Başbakan hiçbir Roman açıkta kalmayacak demişti, verilen sözler tutulmadı” diyor.

***

TOKİ Çatalca’ya el attı

Kaleiçi Mahallesi’nde evlerin mühürlendiği Dere Sokak’ta ise hayat devam ediyor. Sel felaketiyle yıkılmış evlerin arasında mahalle yaşamlarını sürdüren Romanlar, “Can kayıplarımız oldu, azıcık yağmur yağsa toprak kayar mı diye cama bakar olduk” diyor.

Çatalca Belediyesi ise bölgede TOKİ ile ortak bir kentsel dönüşüm projesi yürütüyor. 29 Ocak 2009’da gecekondu önleme bölgesi ilan edilen Kaleiçi Mahallesi’nde Belediye ile TOKİ arasında 2010'da imzalanan ön protokolle kentsel dönüşüm başlatıldı.Çatalca Belediye Başkanı Cem Kara, gecekondu önleme bölgesinde hak sahibi 696 aileye yönelik proje için yerinde dönüşüm hedeflediklerini belirtiyor. Kara, “Roman yurttaşların kendi kültürlerini yaşayabilecekleri, onları yerlerinden transfer etmeksizin, 2 katlı konutlardan oluşacak bir proje üzerinde çalışıyoruz” diyor. TOKİ projesi 800 konutluk olacak. 75 ve 90 m2 olarak tasarlanan daireler için Romanlar, 15 yıl borçlanacak.