Rusya 10 Amerikalı diplomatı sınır dışı etme kararı aldı

Rusya, Ukrayna sınırına asker yığdığı ve yine Ukrayna'nın sınır bölgesinde yaşayan Rus yanlısı ayrılıkçıları desteklediği gerekçesiyle başta ABD olmak üzere NATO ülkelerinden tepki alıyor.

Perşembe günü Washington, Kasım 2020'deki Amerikan Başkanlık seçimlerine müdahale, siber saldırılar ve Ukrayna ile yaşanan gerilimin bir sonucu olarak Rusya'ya yönelik yeni yaptırım kararı aldığını açıklamıştı. Yaptırımlar hem Rus hükümetinin ABD bankalarıyla yaptığı işlemleri içeriyor hem de başkanlık seçimlerine müdahale ettikleri suçlamasıyla 32 kişiyi hedef alıyor.

Cuma günü Sırp mevkidaşıyla düzenlediği ortak basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bu yaptırımlara karşılık verme kararı aldıklarını açıkladı.

Buna göre hem ABD'li 10 diplomat sınır dışı edilecek hem de ülkedeki ABD'li diplomatların bildirim yaparak görev yerlerinden 16 kilometreden uzağa seyahat etmelerine izin veren anlaşma iptal edilecek.

Artık bildirim yapıldığında Rus yetkililer izin verilip verilmeyeceğine tek tek karar verecek. Lavrov, Kremlin'in ABD diplomatik misyonlarında Rusların ve üçüncü ülke vatandaşlarının çalışmasını engelleyecek adımlar da atacağını açıkladı.

Lavrov, Putin'in dış politika baş danışmanlarından Yury Ushakov'un da ABD'nin Moskova Büyükelçisi John Sullivan'a "Ciddi istişareler için Washington'a dönmesini önerdiğini" söyledi:

"ABD'nin adımlarına kısasa kısas şeklinde yanıt vereceğiz. 10 Amerikalı diplomatın Rusya'dan ayrılmasını isteyeceğiz. Bunun yanı sıra sekiz ABD'li yetkiliyi de yaptırım listemize ekleyeceğiz. Rusya'nın içişlerine karışan Amerikan fonları ve sivil toplum kuruluşlarının Rusya'daki faaliyetlerine de son vereceğiz. Rusya'daki ABD şirketlerine yönelik de sert önlemler almayı düşünüyoruz."

Putin-Biden görüşmesi için açık kapı

Bu açıklama öncesinde Kremlin'den, Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, ABD Başkanı Joe Biden'ın tansiyonu azaltma isteğine katıldığı açıklaması gelmişti.

Joe Biden bu hafta başında Putin'le bir zirvede buluşmayı önermiş; böylece sorunların diplomatik düzeyde çözülmesini umduğunu söylemişti. Lavrov'un açıklamaları öncesi konuşan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov da bu öneriyle ilgili "Karşı tarafın hazır olduğu ölçüde bizim de diyalog geliştirmeye açık olduğumuzu defalarca dile getirdik" dedi:

"İki liderin bu konuda aynı fikirde olması iyi bir şey. Ancak karşılıklı kazanca dayalı bir ilişki geliştirmek ve birbirlerinin çıkarlarını dikkate almak gerektiğinde fikirleri kategorik olarak uyuşmuyor."

Biden-Putin görüşmesine açık kapı bırakmakla birlikte Peskov, Putin'in gelecek hafta Biden'ın davetiyle video konferans yöntemiyle düzenlenecek olan iklim zirvesine katılıp katılmayacağına henüz karar vermediğini belirtti. İki lider arasında bir zirvenin kısa zaman içinde düzenlenmesinin de mümkün olmayabileceğini söyledi.

Zelensky, Putin'le buluşma fikrine "sıcak bakıyor"

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenksy de Moskova'nın misilleme kararını açıkladığı sıralarda Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'la bir araya gelmişti.

Biden'ın üçüncü bir ülkede kendisiyle Putin'i bir araya getirme fikrini sıcak karşıladığını belirten Zelensky, Macron'la ortak basın toplantısında, olası bir görüşme için "Tam vaktinde ve son derece önemli. Ülkelerimiz arasında diyalog olacağı için böyle bir buluşmanın birçok sorunu çözebileceğine inanıyorum." dedi.

Ukrayna'nın Avrupa Birliği üyeliği için çalıştıklarını belirten Zelensky, Normandiya Dörtlüsü formatı kapsamında Ukrayna, Rusya, Fransa ve Almanya liderlerinin yakın gelecekte bir araya gelebileceklerini söyledi.

NATO'dan "kaygı" açıklaması

NATO Sözcüsü Oana Lungescu ise, diyalog çağrılarıyla ve ABD'nin gemilerini Karadeniz'e gönderme kararından vazgeçtiğini açıklamasıyla biraz da olsa düşen gerilimin yeniden tırmandığı Cuma günü bir açıklama yaparak "Kaygılı olduklarını" duyurdu:

"Rusya'nın Karadeniz ve Kerç Boğazı'ndan donanma gemilerinin geçişlerini engelleme planlarıyla ilgili haberleri kaygıyla izliyoruz. Böyle bir adım meşru değildir ve Rusya'nın bölgeyi istikrarsızlaştırma yaklaşımının bir parçasıdır."

Ukrayna, Rusya'nın gelecek haftadan itibaren Kırım çevresindeki donanma gemilerinin hareketini kısıtlayacağına dair bildirimde bulunduğunu duyurmuştu.

Rusya, Ukrayna ile gerilimin ve çatışmaların başladığı 2014 yılında Kırım'ı ilhak etmişti.