CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran: ''Demokrasi ve özgürlük yoksa Türkiye büyümez, ekonomi de güçlenmez''
Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran: “Demokrasi ve özgürlük yoksa Türkiye büyümez, ekonomi de güçlenmez”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, “'Büyük Türkiye, Güçlü Ekonomi' için kişi başına gelirle birlikte insani gelişmişliğe, özgürlük ve demokrasi standartlarına da bakmak gerekir. Kişi başı gelirde 66, insani gelişmişlik endeksinde 90, özgürlük ve demokrasi standartlarında 120. sırada olunduğu zaman büyük ülke ve güçlü ekonomiye sahip olunamıyor. Demokrasi ve özgürlük açığını kapatmak en öncelikli gündem olmalıdır. Ülkedeki bir başka açık da cari açıktır. Burada da Türkiye yeni bir rekora koşuyor ilk 5’e oynuyor" dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran'ın konuyla ilgili bugün yaptığı yazılı
açıklama şöyle:
Türkiye’nin, bu yıl GSYH büyüklüğüne göre ülke sıralamasında 17’nciliğini korurken, kişi başına GSYH’ye göre yapılan sıralamada ise 2 basamak birden düşerek 66’ncılığa gerileyeceği bekleniyor. Türkiye, kişi başına GSYH’a göre sıralamada 2000 yılında dünya ülkeleri içinde dünyada 63’üncü sıradaydı. Ağır ekonomik kriz yaşanan 2001’de 70’inci sıraya düşen Türkiye, 2002 sonundan bu yana işbaşında olan AKP hükümetleri döneminde anlatılan “hızlı büyüme” masallarına rağmen, 2012 itibariyle 64’üncü olabildi, 2000 yılındaki sırasını hala yakalayamadı. Türkiye’nin bu yıl 66’ncı sıraya kayması izleyen yıl da bu sırada kalması bekleniyor. Bu da AKP’nin 11 yıla yaklaşan iktidarında Türkiye’yi büyütmek bir yana Türk halkının refah düzeyini dünyanın gerisinde bıraktığının gösteriyor… 2013’te öngörülen kişi başına GSYH’ye göre Türkiye, sadece Lüksemburg, Norveç, İsviçre, İsveç, Danimarka, Almanya, Fransa, ABD, Japonya gibi gelişmiş ülkelerin değil, İsrail, Umman, Bahreyn gibi Ortadoğu, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Estonya, Litvanya, Macaristan, Hırvatistan gibi eski Doğu Bloku ülkelerinin de altında kalıyor. Uruguay, Şili gibi Orta Amerika ülkeleri ve eski Sovyet ülkesi Kazakistan bile kişi başına milli gelirde Türkiye’yi solluyor. Ekonomisi “iflas” etti denilen Yunanistan’ın kişi başına milli gelirinin 2013’te 21.6 bin dolar, Kuzey Kıbrıs’ın ise 24.7 bin dolarla Türkiye’yi ikiye katlayacağı görülüyor. Son yıllarda AKP, sık sık Türkiye’yi en büyük 20 ekonomi arasına sokmakla övünüyor. Oysa Türkiye zaten AKP’den önce de ilk 20 ekonomi arasındaydı. Büyük ekonomi sıralaması GSYH tutarına göre yapılıyor. Oysa bir ülkenin GSYH’sinin büyüklüğünde nüfus faktörünün önemli rolü bulunuyor. Ülkenin kalkınmışlığı ve refah seviyesini ise asıl kişi başına GSYH’si gösteriyor. İlk 20 ekonomi arasında yer alan Türkiye’nin kişi başına milli gelirde ise çok alt sıralarda bulunması ve sıralamadaki yerinin giderek aşağılara inmesi ülkenin kalkınma değil, refah düzeyinin dünya ile karşılaştırmada göreli olarak gerilediğini gösteriyor. Kişi başı gelirde 66, insani gelişmişlik endeksinde 90, özgürlük ve demokrasi standartlarında 120. sırada olunduğu zaman büyük ülke ve güçlü ekonomiye sahip olunamıyor. Demokrasi ve özgürlük açığını kapatmak en öncelikli gündem olmalıdır. Bir başka açık: Cari açık. Burada da Türkiye yeni bir rekora koşuyor ilk 5’e oynuyor. IMF projeksiyonlarına göre cari açık sıralamasında Türkiye ise bu yıl üç basamak birden yükselerek, 5’inciliğe; 2014’te de bir basamak daha çıkarak 4’üncülüğe yerleşecek. 2011 yılında 75 milyar dolarla, ABD’nin ardından en fazla cari işlemler açığı veren ülke olan Türkiye, 2012’de ekonomiyi soğutma önlemleriyle açığın 50 milyar doların altına çekilmesiyle 8’inci sıraya kaymıştı.
Türkiye, bu yıl GSYH büyüklüğüne göre ülke sıralamasında 17’nciliğini korurken, kişi başına GSYH’ye göre yapılan ülkeler sıralamada ise 2 basamak birden aşağı düşüyor.
2012’de Türkiye, OVP’ye göre 10 bin 497 dolar, IMF’ye göre 10 bin 526 dolar olan kişi başına milli geliri ile 64’üncü sırada yer alıyordu. Bu yılın tümünde Türkiye için OVP’de beklenen 10 bin 818 dolar ve IMF projeksiyonunda 10 bin 745 dolarlık kişi başına gelir ise 66’ncılığa denk geliyor. OVP’deki 11 bin 277 dolarlık kişi başına milli gelir hedefi tutturulursa Türkiye’nin 2014 yılında 65’inciliğe yükselebileceği görülüyor. Ancak IMF’nin Türkiye için 2014’te beklediği kişi başına milli gelir 11 bin 11 dolar düzeyinde bulunuyor ve bu da Türkiye’nin 66’ncı sıradaki yerinin değişmeyeceğini gösteriyor.
Göreli yoksullaşma…
Kişi başına milli gelir TL’deki değerlenmeye ve yapılan istatistik makyajlarının da etkisiyle 2000’li yıllarda yaklaşık iki buçuk katlık artışla kağıt üzerinde yaklaşık 4 bin dolardan 10 bin doların üzerine yükseldi. Ancak Türkiye’nin dünya sıralamasındaki yeri yükselmek bir yana geriledi. IMF veri tabanına göre Türkiye, kişi başına GSYH’a göre sıralamada 2000 yılında 4 bin 148 dolarla dünyada 63’üncü sıradaydı. Ağır ekonomik kriz yaşanan 2001’de 70’inci sıraya düşen Türkiye, 2002 sonundan bu yana işbaşında olan AKP hükümetleri döneminde anlatılan “hızlı büyüme” masallarına rağmen, 2012 itibariyle 64’üncü olabildi, başka deyişle 2000 yılındaki sırasını hala yakalayamadı. Türkiye’nin bu yıl 66’ncı sıraya kayması ve izleyen yıl da bu sırada kalması bekleniyor. Bu da AKP’nin 11 yıla yaklaşan iktidarında Türkiye’yi büyütmek bir yana Türk halkının refah düzeyini dünyanın gerisinde bıraktığının; dünya ile karşılaştırmada göreli olarak halkı yoksullaştırdığının kanıtı…
2013’te öngörülen kişi başına GSYH’ye göre Türkiye, sadece Lüksemburg, Norveç, İsviçre, İsveç, Danimarka, Almanya, Fransa, ABD, Japonya gibi gelişmiş ülkelerin değil, İsrail, Umman, Bahreyn gibi Ortadoğu, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Estonya, Litvanya, Macaristan, Hırvatistan gibi eski Doğu Bloku ülkelerinin de altında kalıyor.
Uruguay, Şili gibi Orta Amerika ülkeleri ve eski Sovyet ülkesi Kazakistan bile kişi başına milli gelirde Türkiye’yi solluyor.
Ekonomisi “iflas” etti denilen Yunanistan’ın kişi başına milli gelirinin 2013’te 21.6 bin dolar, Kuzey Kıbrıs’ınkinin ise 24.7 bin dolarla Türkiye’yi ikiye katlayacağı görülüyor.
IMF projeksiyonlarına göre kişi başına milli gelirde Lüksemburg bu yıl 110 bin 573 dolar, 2014’te de 115 bin 542 dolarla açık ara birinciliğini koruyacak. Bu yıl Lüksemburg’u 104 bin 655 dolarla Katar, 101 bin 271 dolarla Norveç, 80 bin 276 dolarla İsviçre, 64 bin 157 dolarla Avustralya izleyecek. Bu sıralama gelecek yıl da değişmeyecek.
Kişi başına GSYH’ye göre ilk 20 ülke ve Türkiye ($)
AKP’nin “Türkiye’yi büyük ekonomi yaptık” yalanı…
Son yıllarda AKP, sık sık Türkiye’yi en büyük 20 ekonomi arasına sokmakla övünüyor. Oysa Türkiye zaten AKP’den önce de ilk 20 ekonomi arasındaydı.
Cari fiyatlarla dolar cinsinden GSYH tutarına göre yapılan değerlendirmeye göre 2000 yılında Türkiye dünyanın 18’inci büyük ekonomisi konumunda bulunuyordu. Bülent Ecevit başkanlığındaki dönemin hükümetinin ABD’nin Irak operasyonuna destek vermemesi üzerine, Türkiye’ye ani sıcak para çıkışı ile ağır bir ekonomik kriz yaşatılan 2001 yılında Türkiye büyük ekonomi sıralamasında 22’nciliğe düştü. İzleyen yıllarda yeniden büyümeye geçen Türkiye 2002’de 21’inci, 2003’te 18’inci, 2004’te 17’nciliğe yükseldi, izleyen altı yılda bu sırayı korudu. Türkiye, 2011’de ise Endonezya’nın yükselişi sonucu 18’inciliğe indikten sonra 2012’de ise Hollanda’nın bir basamak düşmesi ile tekrar 17’nci oldu.
OVP’de 2013 yılı GSYH’sı 822.8 milyar dolar düzeyinde beklenirken, IMF veri tabanında 821.8 milyar dolar olarak öngörülüyor. 2014 yılı için de OVP’de yer alan 867.3 milyar dolarlık hedefe karşılık IMF projeksiyonu 851.4 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. IMF öngörüsü baz alındığında dünya milli gelir sıralamasında Türkiye’nin 17’nci sıradaki yeri bu yıl ve 2014’te de aynı kalıyor.
AKP döneminde Türkiye’nin ekonomik büyümesi, cari açığı patlatma pahasına, “sıcak para” ile finanse edilirken, sözü edilen “hızlı” büyüme masalının aksine, “el parası” ile kağıt üzerinde sağlanan büyüme de 2002-2012 dönemi ortalamasında yüzde 5’le vasat düzeyde kaldı. AKP’nin 10 yılı aşan iktidarı döneminde Türkiye ekonomide en fazla ortalamaları tutturabildi.
IMF’nin Ekim ayı itibariyle güncellediği veri tabanına göre bu yıl milli gelirde ilk 20 ülkenin sırası değişmiyor. Bu yılın tümünde ABD 16 trilyon 724 milyar dolarla birinciliğini korurken, Çin 8 trilyon 939 milyar dolarla ikinci, Japonya 5 trilyon 7 milyar dolarla üçüncü sırada yer alacak. IMF projeksiyonuna göre bu ülkeleri 3 trilyon 593 milyar dolarla Almanya, 2 trilyon 739 milyar dolarla Fransa, 2 trilyon 490 milyar dolarla İngiltere, 2 trilyon 190 milyar dolarla Brezilya, 2 trilyon 68 milyar dolarla İtalya, 1 trilyon 825 milyar dolarla Kanada, 1 trilyon 758 milyar dolarla Hindistan, 1 trilyon 488 milyar dolarla Avustralya izleyecek.
Daha sonra 1 trilyon 356 milyar dolarla İspanya, 1 trilyon 327 milyar dolarla Meksika, 1 trilyon 198 milyar dolarla Güney Kore, 867.5 milyar dolarla Endonezya, 822.8 milyar dolarla Türkiye, 800.5 milyar dolarla Hollanda, 718.5 milyar dolarla Suudi Arabistan 646.2 milyar dolarla İsviçre gelecek.
Tahminlere göre 2014 yılında, 17 trilyon 438 milyar dolarla ABD en büyük ekonomi olurken, ikinci sıradaki Çin’in GSYH’si 9 trilyon 762 milyar dolara, üçüncü sıradaki Japonya’nın milli geliri de 5 trilyon 228 milyar dolara yükselecek. IMF projeksiyonlarına göre 2014 yılında da ilk 20 ülkenin sıralaması değişmeyecek.
Ekonominin hacmi mi halkın refah düzeyi mi önemli?
Büyük ekonomi sıralaması GSYH tutarına göre yapılıyor. Oysa bir ülkenin GSYH büyüklüğünün nüfusu ile de ilgisi bulunuyor. Çin, Hindistan gibi kalabalık nüfuslu ülkelerin ilk 20 ekonomi arasına girmesinde, bu ülkelerin kalkınmışlığının yanı sıra, hatta ondan daha fazla nüfus faktörü etkili bulunuyor. Bir ülkenin kalkınmışlığı ve refah seviyesini ise asıl kişi başına GSYH’si gösteriyor. İlk 20 ekonomi arasında yer alan Türkiye’nin kişi başına milli gelirde ise çok alt sıralarda bulunması ve sıralamadaki yerinin giderek aşağılara inmesi ülkenin kalkınma değil, refah düzeyinin dünya ile karşılaştırmada göreli olarak gerilediğini gösteriyor.
AKP sürekli GSYH’ye göre Türkiye’nin dünya sıralamasındaki yerine vurgu yapıyor. Türkiye’yi ilk 20 ülke arasına kendisinin soktuğunu iddia ediyor, bu yalanı halka yutturuyor. Oysa asıl bakılması gereken, kişi başına milli gelir sıralamasında Türkiye’nin nerede olduğu ve AKP döneminde nereden nereye geldiği…
Vişne Haber Ajansı