Zeynel Emre’den Bakan Yerlikaya’ya, Türk Vatandaşlığı Soruları

CHP'li Zeynel Emre, 2010 yılından itibaren göçmen işlemlerinin yanı sıra istisnai olarak tanımlanan taşınmaz satın alma, bankalarda mevduat hesabı açma, yatırım yapma yoluyla kaç kişinin Türk vatandaşlığını kazandığının açıklanmasını istedi.

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı Zeynel Emre, 2010 yılından itibaren göçmen işlemlerinin yanı sıra istisnai olarak tanımlanan taşınmaz satın alma, bankalarda mevduat hesabı açma, yatırım yapma yoluyla kaç kişinin Türk vatandaşlığını kazandığının açıklanmasını istedi.

CHP’li Emre, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde, bir devlete mensubiyeti ve buna paralel hak ve sorumlulukları içeren vatandaşlığın, ekseriyetle soy bağı temelinde doğumla kazanıldığını belirterek, şunları kaydetti:

Zamanla istisnai uygulamalara gidildi

“Vatandaşlık, ulus kavramının da omurgasını ihtiva etmektedir. Devletler, vatandaşlık kavramına ilişkin yaptıkları tanımlamalarla ulusal ve uluslararası düzeyde varlıklarını ifade etmekte; vatandaşlarına tanıdıkları hak ve yükümlülükler aracılığıyla geçmiş ve gelecekle bağ kurmaktadır.

Başta etnik temelli olmak üzere geçen yüzyıldan itibaren mikro ve yerel ölçekli yaklaşımlardan uzaklaşılarak evrensel hukuk ilkelerini esas alan bir yönde dönüşüm gösteren vatandaşlık tanımına ilişkin, küreselleşme süreci ile son dönemdeki göç dalgasının da etkisiyle birçok ülkede tartışmalar gündeme gelmektedir. Soy bağı ve doğum yeri esasına dayalı kriterlerin dışında istisnai uygulamalarla vatandaşlığa kabul imkanı sağlanmaktadır.”

Taşınmaz satın alma, mevduat hesabı açma yoluyla Türk vatandaşlığı

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına kabul ve vatandaşlıktan çıkarmaya ilişkin, 2009 tarihli 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda genel hükümlerin bulunduğu; Kanun’un uygulamasına ilişkin düzenlemelerin ise 2010 yılının Nisan ayında yayınlanan Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te yer aldığı anımsatılan önergede, söz konusu yönetmeliğin 20’nci maddesindeki Türk vatandaşlığını istisnai yolla kazanacak kişilerde aranan kriterler aktarıldı.

Son 13 yılda kaç kişi Türk vatandaşlığı kazandı

CHP’li Emre’nin, yanıtlaması istemiyle Bakan Yerlikaya’ya yönelttiği sorular şöyle:

“-2003 yılının başından 19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen süre boyunca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını sonradan kazanan kişi sayısı kaçtır? Yıllara göre dağılımı nasıldır?

-2003 yılının başından 19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen süre boyunca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını sonradan kazananların, Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’teki istisnai hallere göre dağılımı nasıldır? Kaçı ‘genel olarak’, kaçı ‘istisnai olarak’, kaçı ‘göçmen işlemleri’, kaçı ‘yeniden kazanılması’, kaçı ‘evlenme yoluyla’, kaçı ‘evlat edinme yoluyla’, kaçı ‘seçme hakkıyla’ gerçekleşmiştir ve bunların yıllara göre dağılımı nasıldır?

-2003 yılının başından 19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen süre boyunca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını sonradan kazananların uyrukları nedir; yıllara göre dağılım nasıldır?

-2003 yılının başından 19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen süre boyunca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından ‘izin alma’, ‘kaybettirme’ ve ‘kazanma kararının iptali’ yoluyla çıkan ya da çıkartılan kişi sayısı kaçtır ve yıllara göre dağılımı nasıldır?

-19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen süre boyunca ‘çok vatandaşlık’ tanımı kapsamındaki Türk vatandaşı sayısı kaçtır? 2003 yılının başından 19 Eylül 2023 tarihine kadar geçen sürede ‘çok vatandaşlık’ tanımı kapsamındaki kişi sayısındaki artış ve azalış yıllara göre nasıldır?

-2010 yılının Nisan ayında yürürlüğe giren Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamındaki 20’nci madde uyarınca Türk vatandaşlığını kazanan kişilerin, serbest sermaye, taşınmaz tapu kaydı ve madde kapsamındaki diğer hallere dayalı olarak vatandaşlık bedeli olarak ödediği miktarın toplamı ne kadardır ve bunun yıllara göre dağılımı nasıldır?”