ÇGD'nin mart ayı raporundan: Gözaltına alınan 26 gazeteciden 9'u tutuklandı

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Ankara, Bursa ve Antalya şubelerinin çalışmalarıyla hazırlanan mart ayını kapsayan rapor açıklandı.

ÇGD'nin açıkladığı raporda mart ayı içinde toplam 26 gazeteci gözaltına alındığı, 6’sı MİT haberi nedeniyle 9 gazeteci tutuklandığı biri (Alptekin Dursunoğlu) daha sonra serbest bırakıldığı ve aynı ay içinde 20 gazeteci yargılandığı belirtildi.

"Odatv internet haber sitesine, Libya’da öldürülen Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) iki mensubundan biriyle ilgili “Sessiz, sedasız ve törensiz defnedilen Libya şehidi MİT mensubunun cenaze görüntülerine Odatv ulaştı” başlıklı haberi nedeniyle Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) aldığı idari bir kararla erişim engeli konuldu. Yasalara göre BTK, sadece ilgili habere erişim engeli koyma yoluna gitmesi gerekirken tüm siteye erişimi engelledi. Sonrasında Odatv2 ve Odatv3 adıyla açılan sitelere de engel konuldu" ifadelerinin yer aldığı ÇGD'nin mart ayı medya raporunda şu tespitlere yer verildi:

Basın İlan Kurumu’nun resmi ilanlara ilişkin keyfi uygulamaları

Resmi ilanların ulusal ve yerel basın organlarına yayınlanması sorumluluğu ve görevini yürüten Basın İlan Kurumu (BİK), eleştirel yayıncılık yapan basın kuruluşlarına yönelik basın özgürlüğü karşıtı tutumunu sürdürüyor. Resmi ilan ve reklamların yayınlanması karşılığı yapılması gereken ödemeyi geciktiren BİK, uzun süredir Evrensel, BirGün ve Cumhuriyet gazetesine haksız gerekçelerle ilan ve reklam kesme cezaları vermeye başladı. Bu üç basın kuruluşu, söz konusu cezaların geçici olmaktan çıkıp kalıcı hale gelmesi tehlikesiyle karşı karşıya. Evrensel gazetesine 18 Ekim 2019 tarihinde verilen resmi ilan ve reklam kesme cezası, yapılan itirazlara rağmen zaman içinde kaldırılmadı. Mevzuat uyarınca bu yasağın 6 ay boyunca sürmesi durumunda o gazete resmi ilan alamayan gazete statüsüne kaydırılıyor. Evrensel gazetesine uygulanan bu sürecin eleştirel gazetecilik yapan diğer basın organlarını da hedef alabileceği öngörülüyor. Konuyla ilgili uluslararası basın örgütlerinden de tepki açıklamaları geldi.

24 uluslararası basın ve ifade örgütü, BİK’e ortak mektup yazarak Evrensel’e uygulanan cezanın derhal kaldırılmasını istedi.(Mart 2020)

-Soylu’dan gazeteci sorusuna engel

  İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Avrupa’ya geçen sığınmacı sayısıyla ilgili kendisine soru soran TELE-1 TV muhabirini "Yunan tarafına hizmet etmek"le suçladı. Pazarkule’de incelemede bulunmak için gittiği Edirne’de açıklama yapan Soylu, 140 bin mülteci sayısını verdi. TELE-1 TV muhabiri, bu sayının valilikten teyit edilemediğini söyleyerek soru sormak istedi. Soylu buna karşılık, “Siz kimin tarafındasınız? Hiç Türkiye'nin tarafında olduğunuz görünmüyor. Şu anda sizin yaptığınız Yunan ve Avrupa medyasının yalan ve çarpıtmasını burada ifade etmek. O zaman İçişleri Bakanı yalan söylüyor öyle mi!” diye tepki gösterdi. Soylu, açıklamasını bitirip alandan ayrılırken de TELE-1 TV muhabirine, "Sen Yunan askerleriyle takip et" dedi. (5 Mart 2020)

-Mesele deprem değil habermiş!

 AKP iktidarı, depreme yönelik gerekli tedbirleri almamakla ve 1999 Depremi sonrası çeşitli adlar altında toplanan vergilerin nereye harcandığına ilişkin tutarlı bir açıklama yapmamakla eleştirilip tepki çekerken, doğal ve toplumsal boyuttaki her olay sonrası izledikleri yöntemin bir örneği, son olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından gösterildi. Türkiye Belediyeler Birliği’nin düzenlediği Afet Riskini Azaltma ve Deprem Toplantısı’nda İstanbul depremi ile ilgili konuşan Bakan Soylu, “deprem psikolojisinde verilecek bilginin sağlıklı bir bilgi olmayacağını”savunarak profesyonel şekilde yürütmek gerektiğini, bunun için de muhabirlere depremde ‘nasıl haber yapılacağı’nın eğitimini vereceklerini söyledi. (9 Mart 2020)

-Türkiye, aylarca yasaklı olan Wikipedia’nın içerikleri için mesaj attı

Wikimedia Vakfı, +18 görsel barındıran bazı Wikipedia içeriklerinin Türkiye tarafından kaldırılmasının talep edildiğini duyurdu. Platformundan Gönüllü İletişim Ekibi’ne (OTSR) gönderdiği e-postada “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Commons içerisinde yer alan bazı +18 görsellerin kaldırılmasını istemektedir. Vakıf ise bu konuda topluluğun ilgili görsellerin kalıp kalmaması konusunda ortak bir görüşünü bekliyor” denildi. (19 Mart 2020)

-RTÜK’ten televizyon kanallarına koronavirüs cezaları

 Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) son toplantısında ağırlıklı olarak yeni tip koronavirüse ilişkin yayınları mercek altına aldı. RTÜK tarafından yapılan açıklamaya göre, toplantıda izleme uzmanlarının raporlarını gündemine alan Üst Kurul, 6112 sayılı Kanun'u ihlal ettiği gerekçesiyle Tele1, Halk TV ve Habertürk'e üst sınırdan ceza verdi. RTÜK, Halk TV'de Medya Mahallesi ve Günaydın Türkiye, Habertürk’teParagündem ve Tele1’de Kulis programlarında dile getirilen bazı ifadelerin hiçbir resmi kaynak tarafından doğrulanmadığı,  izleyiciler üzerinde korku ve panik havası oluşturduğu gibi gerekçelerle ceza uyguladı. (25 Mart 2020)

Bu cezalara karşın televizyon kanallarında yayınlanması zorunlu olan Sağlık Bakanlığı kamu spotu sadece Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın kardeşi Serhat Albayrak’ın yönettiği Turkuvaz Medya kanalı ATV’de yayınlanmadı. 43 yayıncının kamu yararı adına aynı anda yayınladığı kamu spotunu yayınlamayan ATV’ye RTÜK yaptırımda bulunmadı. RTÜK üyesi İlhan Taşçı sosyal medyada durumu eleştiren bir mesaj paylaştı ve “Muhalif kanallara göz açtırmayan RTÜK, Atv’ye çıt çıkaramıyor. Atv de kendisini her türlü kamu otoritesinin üzerinde görüyor” diye yazdı. (31 Mart 2020)

Raporun tamamına ulaşmak için tıklayın