Tarih:
13.02.2012
Balkanlardaki Osmanlı Vakıfları Ne Olacak?
Osmanlı Beyliği, Orhan Bey’in Bursa’yı alıp başkent yapması ile fetihlerin yönünü belirlemişti.
Osmanlı Beyliği, Orhan Bey’in Bursa’yı alıp başkent yapması ile fetihlerin yönünü belirlemişti. Ama hedef Bizans’tı. Bizans’ı iyice kuşatma altına almak için, barış yoluyla kendine kattığı Karesi Beyliği’nin donanması ile Rumeli’ye geçmişti.
1353 yılından 1913 yılı Balkan Savaşı bozgununa kadar (560 yıl) Rumeli’de, Balkanlarda, Avrupa’da kalan Osmanlı, bu coğrafyaya iskan (yerleşme) politikası çerçevesinde binlerce aile yerleştirmiş ve binlerce de kütüphane, türbe, kale, kule, köprü, su kemeri, çeşme, cami, han, bedesten, çarşı, mektep, medrese, tekke, mescit, imaret, hamam… gibi 15 binden fazla eser inşa etmişti.
Kayıtlara bakıldığında şunları görüyoruz:
Ülke ToplamOsmanlı
eseri Askeri yapı Ticari yapı Sosyal yapı Eğitim
yapısı Dini yapı
1-Yunanistan 3771
22
181 391 504
2673
2-Bosna-Hersek 3560
199
636
373
960 1392
3-Bulgaristan 3339
6
136 221 419
352
4-Makedonya 1411
23
75
221
208 884
5-Arnavutluk 1015 13 123 76
139
664
6-Sırbistan 1098
23
103 199
193
580
Karadağ
7-Macaristan 724
35
3 179
127
352
8-Kosova 61
3
422
27
41 2557
9-Romanya 291 12
20
32
48
179
10-Hırvatistan 187
14
17 20
25
111
Görüldüğü gibi Osmanlı, gittiği yerlere eğitim, sanat, kültür götürmüş, üstelik o yörenin dil ve dinlerine dokunmamış, 560 yıl boyunca yarattığı tüm eserleri coğrafyanın insanlarına sunmuş, yarattığı ve yaptıklarıyla, vakıflar eliyle bölgeyi daha yaşanır kılmış iken, Batı Haçlı emperyalizmi geçmişin izlerini silmek adına bu vakıf eserlerinin çoğunu yıkmış, yakmış, tahrip etmiştir.
Geçenlerde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı, Türkiye’deki azınlıkların vakıf taşınmazlarının iade edileceğini açıkladı. Peki yukarıda anlatmaya çalıştığımız Balkanlardaki Osmanlı vakıfları ne olacak ?
Bu birinci sorumuz…..
Duruma bir de başka açıdan bakarsak….
Türkiye Cumhuriyeti’nin tapu senedi dediğimiz Lozan Antlaşması’nda Türkiye yalnızca antlaşma sırasındaki mevcut malları tanımayı üstlenmişti. Bu mevcut malların üstüne yenilerinin eklenmesi antlaşmaya aykırılık teşkil etmektedir.
2762 nolu, 1935 tarihli Vakıflar Yasası’nın 44. maddesi bu nedenle taşınmazın Vakıf adına tescili için en az 15 yıldır vakıfça kullanımda olan olma koşulunu getiriyordu. 1936 Beyannamesi’nde istenen bu koşul yerine getirilmedi ve vakıfların taşınmazlarını gösterir listede yer almayan mallar Maliye adına tescil edildi ve 1974 Yargıtay kararı ile kesinleşti.
Şimdi tüm bunlar çiğnenip adı geçen mallar azınlık vakıflarına verilecek.
Ondan sonrası….?
Bu da ikinci sorumuz…
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
