CHP'den 'Thomas Cook'un iflasına ilişkin 11 maddelik öneri

CHP tarafından turizm şirketi Thomas Cook'un iflasını araştırması için kurulan; CHP PM üyeleri, İstanbul Milletvekili Akif Hamzaçebi, Aydın Milletvekili Bülent Tezcan ve Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak'tan oluşan komisyon raporunu tamamladı.

CHP'nin, İngiltere merkezli turizm şirketi Thomas Cook'un iflasına ilişkin hazırladığı raporunda, Türkiye'deki alacaklıların İngiltere'de iflas masasına kaydı ve tasfiye işlemlerinin takibinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde koordinasyon ve danışma merkezi kurulması önerildi.

CHP'nin hazırladığı raporda, İngiltere merkezli, Almanya, Belçika, Hollanda, Polonya, İskandinav ülkeleri gibi birçok ülkede şirketleri ve iştirakleri olan Thomas Cook Şirketi'nin, Türkiye'de 29 otel işlettiği, geçen yıl 620 bini Almanya'dan, 435 bini İngiltere'den, 100 bini de diğer ülkelerden olmak üzere Türkiye'ye 1 milyon 155 bin turist taşıdığı ve 2018 yılında Türkiye gelirlerinin 347 milyon sterlin olduğuna dikkat çekildi. 

Raporda, söz konusu şirketin Kasım 2019-Ağustos 2020 döneminde Türkiye için toplam 950 bin 230 uçuş koltuk sayısı planladığı ve bu rakamın İngiltere ve İspanya'dan sonra üçüncü sırada bulunduğu kaydedildi.

Yaklaşık 16 ülkeden Türkiye'ye turist getiren şirketin, 23 Eylül 2019 tarihinde faaliyetlerini durdurma kararı alarak İngiltere Yüksek Mahkemesine iflas başvurusunda bulunduğu hatırlatıldı.

İflasın Türkiye'de yaratacağı potansiyel ekonomik kaybın ve bu sürecin en az zararla atlatılması için alınabilecek önlemler konusunda 11 öneri sıralandı.

Rapordaki 11 maddelik öneri paketi şöyle:

1. Alacakların İngiltere’deki iflas masasına kaydı ve tasfiye işlemlerinin takibinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için;

– Thomas Cook şirketinin tasfiye sürecini yakından takip ederek Türkiye’deki alacaklı turizm işletmelerini bilgilendirmek, işletmelerin karşılaşmaları muhtemel mali ve hukuki sorunlar konusunda çözüm üretmek üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde süratle bir Koordinasyon ve Danışma Merkezi kurulmalıdır.

– Thomas Cook şirketi ile çalışan işletmelerin bulunduğu İstanbul, Antalya, Aydın, Muğla, İzmir ve ilgili diğer illerin Kültür ve Turizm İl Müdürlüklerinde, mahalli ticaret odaları ve sektör ile koordineli çalışarak konuya ilişkin süreçte gerekli bilgilendirmeleri yapmak ve alacaklı işletmelere yardımcı olmak üzere İrtibat Birimleri oluşturulmalıdır.

2. Alacaklı turizm işletmelerimizin mağdur olmalarının önlenmesi ve ülkemizin ekonomik çıkarlarının korunması bakımından tasfiye sürecindeki işlemlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından uluslararası tecrübeye sahip konunun uzmanı firmalardan hizmet satın alınmak suretiyle takibinin sağlanması uygun olacaktır.

3. Şirketin Türkiye’deki varlığının dava ve icra yoluyla takibi konusunda yapılması gereken, İngiltere’den olan alacaklar için alacağın İngiliz Devletinin duyurduğu web sitesi üzerinden iflas masasına kaydedilmesidir. Diğer ülkelerdeki iflaslar da takip edilerek turizm işletmeleri bilgilendirilmelidir. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı buna öncülük etmelidir.

4. Thomas Cook Şirketi için İngiltere Yüksek Mahkemesi kararıyla tasfiye süreci başladığına göre, turizm işletmeleri ayrıca dava ve icra yoluna başvurma şartı aranmaksızın İngiliz Devletinin (BK) oluşturduğu web sayfası üzerinden yaptıkları başvuruyu esas alarak şüpheli alacak karşılığı ayırabilmeli ve kayıtlara gider olarak intikal ettirebilmelidirler. İflasın açıklandığı Eylül ayını da kapsayan 3. Geçici Vergi dönemi bakımından şüpheli alacak karşılığı ayrılması ve gider kaydı işlemlerinin en geç 30 Eylül 2019 tarihi itibarıyla yapılması gerekir. Bunun için Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir Genel Tebliğ’e ihtiyaç vardır. Bu Genel Tebliğde diğer ülkelerdeki Thomas Cook şirketlerinin iflası ile ilgili olarak izlenecek yol konusunda gerekli açıklamalara da yer verilmelidir.

Faturaya konu olan KDV dâhil tutar üzerinden şüpheli alacak karşılığı ayrılmak suretiyle Thomas Cook şirketinden olan alacakların gelir hesaplarından düşülmesi ve böylece gelir ve kurumlar vergileri ile geçici verginin ertelenmesi sağlanmış olacaktır.

5. Hazine ve Maliye Bakanlığınca Vergi Usul Kanununun “Mühlet Verme” başlıklı 17. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak beyanname verme ve ödeme süreleri;

1- 26 Ekim 2019 tarihine kadar beyannamesi verilerek ödenmesi gereken Eylül-2019 dönemi KDV için 25 Kasım 2019 tarihine,

2- 17 Kasım 2019 tarihine kadar beyannamesi verilerek ödenmesi gereken (Temmuz-Ağustos-Eylül) dönemi Geçici Vergi için de 3 Ocak 2020 tarihine kadar uzatılmalıdır.

Bu süreler de yeterli olmayabilir. Ancak Vergi Usul Kanununun 17. maddesi kanuni sürenin bir katı kadar süre verilebileceğini düzenlemektedir. Bu nedenle Vergi Usul Kanununa eklenecek bir geçici madde ile sürenin daha fazla uzatılabilmesi için yetki alınarak ihtiyaç duyulması halinde süre uzatımına gidilmelidir.

6. 7183 sayılı Kanuna eklenecek geçici bir maddeyle işletmelerin, Thomas Cook şirketinden olan alacakları tahsil edilinceye kadar ya da en azından bir yıl süreyle turizm payından muaf tutulmaları sağlanmalıdır. Bunun için 7183 sayılı Kanunda süratle değişikliğe gidilmelidir.